Utracona wiarygodność

Utrata zaufania do Kościoła nie jest zjawiskiem specyficznie polskim. Nic dziwnego, że wszystkie poczynania papieża Franciszka zmierzają do tego, by Kościół mógł je odzyskać. Jedną z ważnych przyczyn utraty zaufania jest to, że Kościół, a ściśle mówiąc kler – „personel naziemny Kościoła” – zawiódł.

22.03.2021

Czyta się kilka minut

 / Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP
/ Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP

Z kronik: Niedziela Palmowa 1984 r. Na placu św. Piotra z okazji Jubileuszu Odkupienia odbyło się międzynarodowe spotkanie młodzieży z papieżem Janem Pawłem II. Obecnych było koło 300 tys. osób. Ojciec Święty wręczył młodzieży krzyż. Powiedział: „Ponieście ten krzyż przez wszystkie kontynenty świata”. Potem krzyż nazwano Krzyżem Światowych Dni Młodzieży. Gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 1985 Międzynarodowym Rokiem Młodzieży, Jan Paweł II oficjalnie ustanowił Światowe Dni Młodzieży. Pamiętamy te ŚDM w Paryżu (1997), którym wróżono fiasko, a które, ku zaskoczeniu nawet francuskich biskupów, zgromadziły ok. 1,1 mln uczestników ze 160 krajów. Na XV Światowe Dni Młodzieży (2000) do Rzymu przybyło prawie 2 mln osób z całego świata. Dobrze pamiętamy ŚDM w Krakowie (2016), w których uczestniczyło ok. 3 mln osób. Co trzy lata Światowe Dni się przeplatają z obchodzonymi – w pozostałych latach, także w Niedzielę Palmową – Dniami Młodzieży w diecezjach, gdzie młodzież spotyka się ze swoimi biskupami.

I właśnie w tym roku papież Franciszek zmienił datę obchodów Dni diecezjalnych: od roku 2021 będą one obchodzone nie w Niedzielę Palmową, lecz w święto Chrystusa Króla. Nie jest to zmiana z racji pandemii, wyjątkowa, lecz stała. Może papież uznał, że idea Chrystusa Króla silniej przemawia do młodych ludzi niż obraz wjeżdżającego na oślicy do Jerozolimy Jezusa, witanego entuzjastycznym „hosanna” tłumu, który za chwilę będzie wołał „ukrzyżuj”?

Mniejsza jednak o daty. Ciekawe, jak to będzie w roku 2023 na 38. Światowych Dniach Młodzieży w Lizbonie. Ciekawe, bo odruchowo, mówiąc o Niedzieli Palmowej, myślimy o młodzieży. W Polsce np. według nowego raportu KAI widać, że mamy do czynienia z „pełzającą sekularyzacją”. Komentatorzy mówią nawet, że ta sekularyzacja wśród młodzieży bynajmniej pełzająca nie jest. Przez ostatnie 25 lat spadek deklaracji wiary w Boga u młodzieży wyniósł aż 20 proc., a praktyk religijnych – 50 proc. Niewątpliwie wśród różnych przyczyn tego spadku znaczącą rolę odegrał spadek zaufania do Kościoła. Do roku 2010 ok. 65 proc. Polaków oceniało jego działania pozytywnie, w 2020 r. było to już 42 proc.

Utrata zaufania do Kościoła nie jest zjawiskiem specyficznie polskim. Nic dziwnego, że wszystkie poczynania papieża Franciszka zmierzają do tego, by Kościół mógł je odzyskać. Jedną z ważnych przyczyn utraty zaufania jest to, że Kościół, a ściśle mówiąc kler – „personel naziemny Kościoła” – zawiódł. W ciągu wieków autorytet duchownych został (sztucznie) wywindowany do poziomu wręcz mitycznego. W seminarium (przed Soborem) uczono mnie np., że w Kościele są dwa „stany doskonałości”: w odniesieniu do zakonników mówiło się o doskonałości nabywanej (perfectio acquirenda), stan doskonałości posiadanej (perfectio acqusita) był w tamtej epoce zarezerwowany dla stanu biskupiego. Tak była kształtowana nasza kościelna mentalność.

Wizja oparta na tej klerykalnej – jakkolwiek się to rozumiało – koncepcji doskonałości musiała się wraz z nią zawalić. Teraz powoli, nie bez wysiłku, wracamy do św. Augustyna: „Choć lękam się tego, kim jestem dla was, pociesza mnie to, kim jestem z wami. Dla was jestem biskupem, z wami jestem chrześcijaninem (...). To pierwsze miano jest zagrożeniem, drugie wybawieniem” (Mowy, 340, 1).

„Niektórzy sądzą, że w Kościele są szefowie: papież, biskupi i kapłani, a potem robotnicy – którymi są pozostałe osoby. Nie – wszyscy jesteśmy Kościołem, wszyscy!” (papież Franciszek, 06 czerwca 2018 r.). ©℗

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Urodził się 25 lipca 1934 r. w Warszawie. Gdy miał osiemnaście lat, wstąpił do Zgromadzenia Księży Marianów. Po kilku latach otrzymał święcenia kapłańskie. Studiował filozofię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Pracował z młodzieżą – był katechetą… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 13/2021