Tranzyt: jak się wykrywa egzoplanety

Najbliższa nam egzoplaneta jest dla obserwatora ziemskiego mniej więcej tej wielkości, co piłka położona na powierzchni Księżyca. Najdalsze – wielkości umieszczonego na Księżycu pierwotniaka.

13.10.2014

Czyta się kilka minut

Egzoplanety wykrywa się więc głównie przez precyzyjny, długotrwały pomiar natężenia światła gwiazd – taką metodą posługuje się m.in. odchodzący powoli na emeryturę teleskop kosmiczny Kepler.
Jeśli wyobrazimy sobie morze gwiazd „rozsypanych” w przestrzeni, orbity obiegających je planet będą ustawione pod najróżniejszymi kątami względem ziemskiego obserwatora. Niektóre układy planetarne widzimy więc „z góry”, inne pod kątem, jeszcze inne zaś „z boku”. W ostatnim przypadku każda planeta danego układu będzie co jakiś czas – ściśle mówiąc, raz na swój rok – przechodziła przed macierzystą gwiazdą (to tzw. tranzyt), a pół roku później na chwilę się za nią schowa.
Z naszej perspektywy oznacza to delikatne, ale i regularne osłabienie intensywności światła tej gwiazdy na czas, w którym niewielki fragment jej tarczy zostaje zasłonięty przez planetę. Systematyczna (i bardzo pomysłowa!) analiza takiego sygnału, czasem uzupełniana innymi źródłami danych, pozwala wyczytać z niego takie informacje jak rozmiar planety, jej odległość od gwiazdy czy nawet masę i przybliżony skład chemiczny.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 42/2014