Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
1953-1963
Wyborem wierszy Adama Asnyka inauguruje działalność Wydawnictwo Literackie. I choć to nie liryka będzie głównym profilem wydawcy, kilkorgu poetom pozostanie WL wierne przez kolejne dekady. Publikują tu m.in.: Jalu Kurek, Anna Świrszczyńska, Ludwik Jerzy Kern, Jerzy Ficowski, Jerzy Harasymowicz. Literackie ma też oczywiście swoich prozaików: Brunona Schulza, Kornela Filipowicza, Jana Józefa Szczepańskiego. W roku 1954 po raz pierwszy wydana zostaje satyra na zwolenników postępu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego – tekst, który dziś zyskuje na aktualności, uderzając w zwolenników teorii spiskowych czy ruchy antyszczepionkowe.
1963-1973
To dekada należąca do historycznej powieści Karola Bunscha rozbudowującego cykl o dynastii Piastów. Prosty język, wartka akcja i mocno zarysowane charaktery postaci zbliżają jego książki do modelu współczesnej angielskiej literatury historyczno-przygodowej. Obok klasyków – Stanisława Wyspiańskiego czy Zofii Nałkowskiej – wydawani są współcześni awangardziści, w tym Stanisław Czycz, jeden z najbardziej oryginalnych, ale też najgłębiej zapomnianych polskich pisarzy. W roku 1967 ukazuje się jego „Ajol”, rok później „Nim zajdzie księżyc”.
1973-1983
Tłuste lata dla literatury iberoamerykańskiej, którą zaczytuje się pół Polski. Z rogu obfitości tłumaczeń wysypuje się proza Julio Cortázara, Carlosa Feuntesa, Gabriela Garcíi Márqueza, Maria Vargasa Llosy, Ernesta Sábato. W roku 1974 ukazuje się słynna publikacja „Świat nie przedstawiony” Adama Zagajewskiego i Juliana Kornhausera, a w roku 1975 ma premierę „Organizm zbiorowy”, tomik Ryszarda Krynickiego, nowofalowego poety. W roku ogłoszenia stanu wojennego ukazują się „Lektury nadobowiązkowe” Wisławy Szymborskiej – felietony lekkie, a przenikliwe, dowcipne, choć poważne – dziś do kupienia na Allegro z dedykacją noblistki za 2815, 30 zł. Zaczynają się ukazywać nowe tłumaczenia Szekspira Macieja Słomczyńskiego.
1983-1993
Renesans twórczości carycy polskiego romansu Marii Rodziewiczówny: wznowiony w roku 1984 „Wrzos” ma nakład 500 tysięcy egzemplarzy, dodruk: 300 tysięcy. Rok później za dwutomowymi „Wierszami” Czesława Miłosza ustawiają się kolejki do księgarni Wydawnictwa Literackiego przy ulicy Długiej 1. Odbywa się też imponujący pochód Witolda Gombrowicza – jego dzieła w ascetycznych czarno-białych okładkach z inicjałami autora sukcesywnie zasilają polskie biblioteczki.
1993-2003
Wydanie dzieł zebranych Stanisława Lema w 33 tomach – od 1998 r. ukazały się m.in. „Eden”, „Fiasko”, „Powrót z gwiazd”, „Solaris”, „Katar”, „Szpital Przemienienia”. W roku 2000 Tomasz Fiałkowski, dziennikarz „Tygodnika Powszechnego” (słynny Lektor), przeprowadza z autorem „Cyberiady” rozmowy, które złożą się na książkę „Świat na krawędzi” (kilka wznowień). To też szczytowy pisarski moment Jerzego Pilcha, w roku 1999 uhonorowanego Paszportem „Polityki” za „Bezpowrotnie utraconą leworęczność” (felietony drukowane na łamach „Tygodnika Powszechnego”), a dwa lata później nagrodzonego Nike za powieść „Pod Mocnym Aniołem”. Prywatyzacja WL-u. Oficynę przejmuje spółka założona przez pracowników i inwestora strategicznego – Verę Michalski-Hoffmann.
2003-2013
Przede wszystkim Orhan Pamuk, noblista roku 2010. Akademia Szwedzka uzasadnia werdykt: „pisarz poszukujący duszy swojego rodzinnego miasta, odkrywający przy tym uniwersum wielokulturowości”. W Wydawnictwie Literackim ukazują się jego powieści: „Śnieg”, „Nazywam się Czerwień”, „Biały zamek”, „Dom ciszy”, „Muzeum niewinności”. Argentyńskie tango w prezencie dla obchodzącego 80. urodziny Mrożka tańczą na Rynku Głównym krakowianie i turyści. Ukazuje się też pierwszy tom dzienników pisarza. A potem noblistka roku 2013: Kanadyjka Alice Munro. Mistrzyni krótkich form, badaczka kobiecego losu, której książki, w tym „Drogie życie” i „Taniec szczęśliwych cieni”, ukazują się w znakomitych tłumaczeniach Agnieszki Kuc.
2013-2023
Olga Tokarczuk z Noblem w roku 2019 – sam Empik w ciągu zaledwie 10 godzin po ogłoszeniu werdyktu sprzeda 12 tysięcy jej książek. Pięć lat wcześniej ukazują się 900-stronicowe „Księgi Jakubowe”, a w roku 2022 „Empuzjon” – feministyczna wariacja wokół wybranych wątków „Czarodziejskiej góry” Tomasza Manna. Szczepan Twardoch, piewca i strażnik śląskości, szturmem zdobywa czytelników. Jego książki – „Morfina”, „Drach”, „Król”, „Królestwo”, „Chołod” – pojawiają się bez twórczych pauz. Dorota Masłowska daje popis chłodnej, precyzyjnej, przewrotnej felietonowej frazy w pierwszej i drugiej części „Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu”. W sierpniu minie 10 lat od śmierci Mrożka.
© Opracowała KATARZYNA KUBISIOWSKA
