A my ku Częstochowej pódźmy, Bałabaszu, / Wszak umiemy zaśpiewać o świętym Łukaszu. / Weźmy z sobą dwie babie, Truchnę i Kromczonkę, / Bo też ony na pamięć umieją koronkę”.

Tymi słowami zwrócił się pewien wędrowny dziad do kolegi wedle „Peregrynacji dziadowskiej” z 1612 r. Zarówno „dziady”, jak „baby” można było spotkać w okolicach popularnych sanktuariów – wypraszali jałmużnę, handlowali, czym się da, ale zarabiali też śpiewem. A wśród ich pieśni odnajdziemy również takie, które opowiadają o legendzie obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej.

„Święty Łukos wanielista,
umalował obraz cysta. (...)
Sum Pan Jezus zstąpił z nieba,
umalowoł, co potrzeba. (...)
Rozbójnice w lesie były,
obrazowi zastąpiły.
Chcieli rąbać, chcieli siekać,
zacon obraz krwawo płakać...