Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Była wymagającym wykładowcą. Celowo nie używam żeńskiej odmiany tego słowa, bo jestem przekonany że Pani Profesor skrzywiłaby się na sam jej widok. Jaki stosunek miała do późniejszych wytycznych dydaktycznych, które nakazywały dopasowywać poziom wykładu do przygotowania najsłabszych studentów – mogę jedynie zgadywać i obstawiam, że potraktowałaby je jak kiepski żart. Na zajęciach u Marii Dzielskiej w Zakładzie Historii Starożytnej UJ obowiązywało bowiem coś, co nazwałbym dydaktyczną klauzulą najwyższego uprzywilejowania: zwracała się do studentów tym samym hermetycznym językiem, którym posługiwała się podczas branżowych seminariów w rozmowach z równymi sobie stażem badawczym, do tego o problemach, które najmocniej poruszały jej naukową duszę.
– Czy ty w ogóle rozumiesz, o co jej chodzi? – jęknął do mnie kiedyś kolega w ławce, kiedy prof. Dzielska jak natchniona, swym lekko nosowym głosem od kilkunastu minut analizowała kilka fraz z któregoś dzieła Synezjusza z Cyreny, przetykając gęsto wykład greckimi i łacińskimi cytatami.
Dla niezainteresowanych antykiem zajęcia na takim poziomie uszczegółowienia stawały się niekiedy pułapką, bo Profesor nie tylko mówiła, ale co jakiś czas upewniała się, że widownia za nią nadąża. Cytaty podane czystą greką? Chyba nie wyobrażacie sobie Państwo, że da się uprawiać studiowanie starożytności bez znajomości greki. Łacina? Podobnie, nie wspominając o angielskim, niemieckim i włoskim, a i francuski wam nie zaszkodzi. Twarda lekcja czytania źródeł i ich krytycznej analizy. Zbędna komuś, kto po obronie magisterium marzył jedynie o etacie w szkole podstawowej, lecz zafascynowani antykiem studenci (z podpisanym powyżej włącznie) mogli w ten sposób wreszcie posmakować nauki w czystej formie, uprawianej w dodatku na najwyższym światowym poziomie.
Po raz ostatni głos Pani Profesor usłyszałem kilka miesięcy temu na falach jednej z rozgłośni radiowych, która poprosiła ją o wywiad w bardziej „lifestylowej” – jak to się dziś czasem w mediach określa – konwencji, czyli trochę o nauce, trochę o historiozofii, trochę o współczesności, a po trosze także o niej samej. Maria Dzielska ukazała mi wtedy nieznaną wcześniej twarz uzdolnionego, może nie gawędziarza, ile felietonisty, kogoś kto z wdziękiem przeskakuje z wątku na wątek i z anegdoty w anegdotę, wciąż zachowując jednak logikę narracji.
– Mogę się jedynie domyślać – westchnęła pod koniec audycji wyraźnie zafascynowana tym prowadząca – ile lat lektury i studiów stoi za tak rozległą wiedzą.
Eruditus. Z tego łacińskiego przymiotnika, który moim zdaniem idealnie opisuje Panią Profesor, oznaczającego kogoś nie tyle oczytanego, co umiejącego wyczytać mądrość z książek, bije szacunek dla słowa pisanego. Dziś pozostają nam już tylko słowa Marii Dzielskiej, zapisane w dziesiątkach artykułów naukowych i książek.
CZYTAJ TAKŻE:
Prof. Maria Dzielska: Hypatia do końca pozostała dziewicą. Kiedy jeden z uczniów zakochał się w pięknej filozofce, odtrąciła go brutalnie, pokazując nieczystą w jej mniemaniu stronę fizjologii kobiety. Rozmawiał Tomasz Ponikło.
