Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Bardziej niż wynik sondażu zastanawia mnie użycie metaforycznego przeciwstawienia twardy/miękki. "Twarda polityka" jest ryzykowna, ale kojarzy się
pozytywnie - z męskością, ze zdecydowaniem, z heroizmem. "Polityka miękka" jest bezpieczniejsza i rozsądniejsza, ale budzi negatywne (albo dwuznaczne) asocjacje.
Czy przemówienie prezydenta w Tbilisi było wyrazem twardej postawy? Czy wzmocni ono jego polityczną pozycję? Na drugie z tych pytań odpowiedział (w tym samym numerze "Dziennika", s. 6) Eryk Mistewicz; wedle niego "Prezydent odnalazł swoją narrację, swoją opowieść, dzięki której może przejść do historii".
Mistewicz się myli. Lech Kaczyński nie musiał niczego odnajdywać; zdania wygłoszone w Tbilisi były powtórzeniem opowieści od dawna przez prezydenta powtarzanej. Opowieści zaczerpniętej z historii i dobrze znanej wielu pokoleniom czytelników polskiej literatury.
Co to za opowieść? Aleksander Smolar w swej boleśnie trzeźwej i niezwykle przekonującej analizie sprawy gruzińskiej ("Idziemy na wojnę z Rosją?", "Gazeta Wyborcza" z 14/15 sierpnia) mówi o tym, iż zagraniczni przyjaciele Micheila Saakaszwilego pogłębiali w nim "romantyczne skłonności do ucieczki od rzeczywistości"; wspomina też o "syndromie Powstania Warszawskiego". Adres tych słów jest aż nadto oczywisty. Jeśli komuś mało, to powinien sobie przypomnieć słowa generała Sowińskiego (ze słynnego romantycznego wiersza): "Choćby nie było na świecie / Jednego już nawet Polaka, / To ja jeszcze zginąć muszę / Za miłą moją ojczyznę, / I za ojców moich duszę / Muszę zginąć… na okopach, / Broniąc się do śmierci szpadą / Przeciwko wrogom ojczyzny"…
Odczuwam mocno fatalną siłę romantycznych idei i fantazmatów; wiem, że te idee są głęboko zakorzenione w zbiorowym doświadczeniu i nie namawiam do ich odrzucenia. Zresztą: doświadczenie Solidarności z lat 1980-1981 dowiodło, iż szaleństwo miewa czasem sens. Ale jednak w roku 2008 nie nazywałbym romantycznej retoryki z Tbilisi twardą polityką i nie opowiadałbym się po jej stronie.
