Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
- "Miniony rok, od kiedy władzę w Polsce objęli kontynuatorzy - w ich własnym tylko mniemaniu - obozu piłsudczykowskiego i autentyczni spadkobiercy ONR, co spowodowało uwstecznienie całego życia publicznego, sprawił, że przesłanie polityczne i ideowe Giedroycia i Mieroszewskiego odzyskało niestety w całej pełni swą dawną celność i ostrość."
- Marcin Król: "Naród wielki, mocarstwowy...", czyli początki człowieka politycznego
- "»W tym położeniu geograficznym co Polska, może istnieć tylko naród wielki, mocarstwowy, o własnej odrębnej kulturze, promieniującej potężnie na zewnątrz« - pisali współpracownicy Giedroycia w latach 30."
- Andrzej St. Kowalczyk: "Od Warszawy do Rzymu", czyli Jerzy Giedroyc na wojnie
- "W marcu 1939 roku Aleksander Bocheński pisał w »Polityce«: »My Polacy lepiej i pewniej niż wszystkie inne narody wiemy, że instynkt walki o wolność do ostatniego żołnierza jest jednocześnie największą mądrością, że każda przelana kropla krwi ustokrotni się w chwale i w zwycięstwie«. Środowisko "Polityki" zdawało sobie sprawę z dramatyzmu sytuacji, ale w piśmie dominowała retoryka heroiczno-mocarstwowa. Wkrótce Giedroyc porzuci ideę Polski imperialnej, a dewizą jego powojennej działalności stanie się »przyleganie do rzeczywistości«".
- Rafał Habielski: "Najniższy szczebel", czyli "Kultura" i emigracja londyńska
- "Przekonanie, że realność idei wynika z możliwości ich wcielenia w życie czyniło oczywistym kolizję światów »Kultury« i Londynu, uznającego hasła wypisane na sztandarach w końcowej fazie wojny za stałe i nie podlegające dyskusji, bez względu na szanse ich realizacji."
- "Redaktor i pisarze" - wybór archiwalnej korespondencji Jerzego Giedroycia z Czesławem Straszewiczem, Czesławem Miłoszem, Witoldem Gombrowiczem, Markiem Hłasko i Zygmuntem Hauptem.
- "Drogi książę, Historia wykazuje pomału, że jest Pan jednak genialny. Rzuciwszy okiem na "Kulturę" znalazłem tam nazwiska Straszewicza i Parnickiego. Tudzież Iwańskiej. Tak więc w ciągu ostatniego roku zgalwanizował Pan czy przygarnął Gombrowicza, Wittlina, Straszewicza, Parnickiego i Miłosza, Hertza, Iwańską i kogo tam jeszcze. Moje serdeczne powinszowania. Ten Straszewicz i Parnicki to naprawdę dowód, że gdyby nawet znalazł się Pan na pustyni gdzie stałaby jedna jedyna sławojka, a na niej napis: "Klucz u dozorcy", to Pan by klucz zdobył. To porównanie ma ten sens, że ktoś inny mógłby pomyśleć, że nie warto się trudzić - w czym by się bardzo mylił. Nie mam zamiaru być ironiczny, naprawdę szczerze Panu winszuję." (Czesław Miłosz w 1952 r.)
- "Konstelacja »Kultury«" - rozmowa z Piotrem Kłoczowskim o artystycznych wyborach Redaktora
- "Konstelacja gwiazd »Kultury« składała się bez wyjątku z silnych osobowości, które umiały walczyć o swoją autonomię, ale też Giedroyc świadomie ich tą autonomią obdarzał. Giedroyc zawierza głosom pisarzy, którzy stwarzają nowe jakości, umieją dać odpowiedź na nową sytuację - jak Gombrowicz w »Dzienniku«. Jaka to sytuacja? Oczywiście sytuacja powojennej Europy, poczucie, że znajdujemy się w punkcie zero. I że potrzebne jest nowe spojrzenie, nowy język, który stanie się odpowiedzią na wyzwanie historii. Nie tylko tej politycznej, ale tej, która określała wymiar egzystencjalny, złożone procesy wykorzenienia jednostki. Jeśli takiej odpowiedzi nie znajdziemy - uważał Giedroyc - przegramy. Wtedy, pod koniec lat 40. i na początku 50., nie wszyscy mieli tę świadomość. Ale autorzy »Kultury« i jej Redaktor - tak. Rozumieli, że skoro sytuacja polityczna jest bez wyjścia, jedyną nadzieją pozostaje słowo jako narzędzie budowy nowych horyzontów poznawczych. I słowo pisarza nagle staje się retortą wolności."
- "Dyktatura oświecona" - rozmowa z Henrykiem Giedroyciem
- "Jerzy był zdania, że Kościół powinien się zajmować duszą, a nie polityką. Był katolikiem. Niepraktykującym, ale poważnym."
- ks. Adam Boniecki: "Wiara Księcia", czyli Giedroyc i Kościół
- "Wiara człowieka jest jego tajemnicą. O wierze Księcia nie da się mówić w kategoriach instytucjonalnych. Kościół traktował z powagą i dlatego bywał rozczarowany i bezlitośnie krytyczny."
- Ola Hnatiuk: "Architekt porozumienia", czyli Giedroyc i "Kultura" na Ukrainie
- "W masowej świadomości Ukraińców Jerzy Giedroyc niestety nie istnieje. Kłopot sprawia już samo nazwisko, trudne do wymówienia, pisane na różne sposoby. Dla liberalnej inteligencji ukraińskiej Redaktor stał się jednak symbolem."
- "100 tysięcy listów" - rozmowa z Jackiem Krawczykiem o archiwum "Kultury"
- "Myślenie Redaktora było jasne - zbiory zostają tutaj. Integralność miejsca i kolekcji polega na tym, że nie jest to tylko archiwum, w którym leży zapisany papier, i nie tylko biblioteka, ale również jakaś obecność ludzi, którzy tu żyli, kochali się, nienawidzili, tworzyli, płakali, rozpaczali. To jest miejsce wyjątkowe i żadne przenosiny nie wchodzą w grę."
- Redaktora wspominają: Ewa Berberyusz, Julia Hartwig, Sokrat Janowicz, Tomasz Jastrun, Adam Michnik, Wojciech Sikora, Barbara Toruńczyk
- "Nie był nacjonalistą, nie znosił endeków, ale też był dość antyzachodni. Na własny użytek ukułem sformułowanie »kosmopolita wschodni«. Jego Zachód nie interesował. Interesowała Białoruś, Czechosłowacja, Rumunia... Był pryncypialnym antykomunistą, ale zwalczał system, nie ludzi. Z ludźmi można rozmawiać, bo ludzie będą się zmieniać. Natomiast sam system - tu był niezłomny. To mi zaszczepił. Był też bardzo krytyczny wobec polskiego społeczeństwa. Mnie się wydawało, że nasze problemy rozwiąże demokracja, on był znacznie bardziej przenikliwy. Gdy dziś patrzę na Polskę, myślę, że miał bardzo wiele racji." (Adam Michnik)
- "To nie człowiek, to »Kultura«" - kalendarium życia Jerzego Giedroycia
