Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Z okazji dyspensy od niedzielnej – fizycznej – obecności w kościele przypomnieliśmy sobie o starych prawdach dotyczących doskonałego żalu za grzechy i duchowej komunii. Więcej: dowiedzieliśmy się o duchowym wymiarze mszy św., który przekracza wszelkie mury. Przecież w Trzeciej Modlitwie Eucharystycznej mówimy o „mocy Ducha Świętego”, który „ożywia i uświęca wszystko” oraz „nieustannie gromadzi lud swój, aby na całej ziemi składał ofiarę czystą”. Wiele osób mówiło mi, że dla nich ten „zdalny udział” w Eucharystii odprawianej w odległości setek, a czasem tysięcy kilometrów był większym przeżyciem niż fizyczna obecność w zatłoczonym kościele, na mszy z pozostawiającą wiele do życzenia oprawą muzyczną i kiepskim kazaniem.
Ks. Grzegorz Strzelczyk, proboszcz w Tychach: Parafialna grupa na Facebooku liczy teraz więcej ludzi niż chodzących do kościoła. To znaczy, że niektórzy z zewnątrz podglądają życie wspólnoty. Jeśli korzystają z naszej pracy – cieszę się.
Albo spotkania. Dzięki komunikacji online grupa, w której od kilku lat co piątek się spotykamy na warszawskich Stegnach, by porozmawiać o biblijnych czytaniach najbliższej niedzieli i o życiu, poszerzyła się o mieszkańców innych miast. Zwieńczeniem tych spotkań była niedzielna msza św. z udziałem – oczywiście zdalnym – wszystkich uczestników piątkowej rozmowy. Prowadziłem też online rekolekcje, które nie ograniczały się do wysłuchania nauk księdza, ale – jak w realu – każdy mógł się podzielić własnymi refleksjami.
Nie dziwią więc głosy rozżalenia, że z odwołaniem przez episkopat dyspensy od obowiązku „chodzenia w niedzielę do kościoła” kończą się, lub zostają zredukowane do dwóch, transmisje mszy. Uczestnicy piątkowych spotkań upominają się o spotkania w realu i głowią się, jak to połączyć z online. W kolejną niedzielę nasz kościół na Stegnach znów jest wypełniony ludźmi nie mniej niż w czasach sprzed lockdownu.
Czyżby zadziałał tu sensus fidei? Ksiądz Tomáš Halík we wstępie do zbioru swoich homilii na czas pustych kościołów napisał: „istnieje pokusa zastąpienia realnej obecności wierzących przy Eucharystii konsumpcją nabożeństwa w obrazach telewizyjnych. W naszej parafii nie transmitowaliśmy mszy. Kilkakrotnie wyraziłem przekonanie, że do realnej obecności Chrystusa w Eucharystii konieczna jest realna obecność wierzących wokół stołu Pańskiego. (...) Transmisje (...) nie są jednak w stanie umożliwić świętowania, a szczególnie świętowania Eucharystii. Uczty nie da się zastąpić „ucztą na odległość”. Eucharystia jest życiodajnym źródłem Kościoła, jest medium, które umożliwia komunikację nie tylko z Bogiem, ale także z Innymi. Świętowanie Eucharystii jest ucztą, przy której realna obecność Chrystusa w sakramencie połączona jest z realną (a nie wirtualną) obecnością wierzących”. Bo uczestnictwo w Eucharystii nie jest kwestią odczuć.
Doświadczenie możliwości kontaktu online jest wspaniałe i z pewnością nie zostanie zmarnowane, ale nie zastąpi spotkania. Nie do pomyślenia przecież jest przyjmowanie sakramentów online. W świecie, w którym znika wymiana myśli w długich listach na rzecz zwięzłych komunikatów, byle jakich SMS-ów i e-maili, w którym, mając w kieszeni komórkę, przestaje się doceniać długie rozmowy, Kościół wciąż jeszcze stawia na realne spotkanie. Papieże od Jana Pawła II nie ograniczają się do orędzi telewizyjnych, ale nie bacząc na zmęczenie i koszty jeżdżą, by umacniać dalekich braci w wierze. Księża siadają do konfesjonałów, sakramenty są udzielane indywidualnie.
Bo Kościół może mieć dla poszukujących tylko tę odpowiedź, którą usłyszeli zafascynowani nieznanym im jeszcze Jezusem przyszli apostołowie Jan i Andrzej. Kościół nie może odsyłać tylko do YouTube’a. Jedyne, co może powiedzieć, to Jezusowe: „chodźcie, a zobaczycie”.©
