Prezydent i premier za ekshumacją gen. Sikorskiego

W wypowiedzi dla Tygodnika Powszechnego prezydent Lech Kaczyński popiera postulat ekshumacji gen. Władysława Sikorskiego, aby wyjaśnić przyczynę jego tajemniczej śmierci 4 lipca 1943 roku. Ideę tę popiera również premier Donald Tusk.

28.06.2008

Czyta się kilka minut

Generał Sikorski wśród najmłodszych żołnierzy II Korpusu w czasie swej osttaniej podróży na Bliski Wschód, czerwiec 1943 r./ Archiwum /
Generał Sikorski wśród najmłodszych żołnierzy II Korpusu w czasie swej osttaniej podróży na Bliski Wschód, czerwiec 1943 r./ Archiwum /

Tragiczne okoliczności śmierci gen. Sikorskiego powinny być wyjaśnione. Ekshumacja może w tym pomóc. Zawsze warto dociekać prawdy" - powiedział "Tygodnikowi" Lech Kaczyński. Całość wypowiedzi prezydenta ukaże się w nowym numerze, który trafi do kiosków we środę 2 lipca.

W rozmowie "Tygodnikiem" rzecznik rządu Agnieszka Liszka powiedziała, że także premier Donald Tusk "gorąco popiera" ideę ekshumowania i autopsji ciała gen. Sikorskiego.

Jak zginął Sikorski?

Sikorski zginął 65 lat temu, 4 lipca 1943 r. Premier rządu i naczelny wódz polskiej armii wracał do Londynu z Bliskiego Wschodu, gdy - według wersji przedstawionej przez władze brytyjskie - jego samolot w wyniku awarii spadł do morza po starcie z lotniska w Gibraltarze.

Wraz z Sikorskim zginęli najważniejsi ludzie w polskiej armii: szef sztabu gen. Tadeusz Klimecki i szef oddziału operacyjnego sztabu płk Andrzej Marecki; zginąć miała też córka generała Zofia.

Wersja ogłoszona przez Brytyjczyków - posiadająca wiele luk i sprzeczności - od początku budziła kontrowersje wśród świadków, a potem historyków. Wielu z nich sądzi, że Sikorski zginął w zamachu.

Czy będzie ekshumacja?

Przyczynę śmierci gen. Sikorskiego mogłaby wyjaśnić sekcja jego zwłok. Dlatego warszawskie Towarzystwo Miłośników Historii wystąpiło z apelem do kard. Stanisława Dziwisza o zgodę na otwarcie sarkofagu na Wawelu.

Jak się dowiedział "Tygodnik Powszechny", kard. Dziwisz - metropolita krakowski i opiekun katedry wawelskiej, gdzie od 1993 r. spoczywa Sikorski - uznał, że jest to zbyt poważna decyzja, aby mógł podejmować ją sam i swoją zgodę uzależnił od stanowiska władz państwowych.

Czy po tym, jak na łamach "Tygodnika" prezydent Kaczyński poparł ideę ekshumacji, kard. Dziwisz wyda zgodę na otwarcie grobu? "Tygodnikowi" nie udało się na razie skontaktować z kardynałem, który przebywa za granicą.

Nowa teoria o śmierci Sikorskiego

W nowym "Tygodniku" ukaże się też rozmowa z Dariuszem Baliszewskim - historykiem i współautorem filmu pt. "Generał", przygotowywanego właśnie przez telewizję TVN. Baliszewski formułuje szokującą tezę: 4 lipca w pałacu gubernatora Gibraltaru zamordowano Sikorskiego, Klimeckiego i Mareckiego. Potem, by zatuszować mord, Brytyjczycy zainscenizowali katastrofę, poświęcając załogę swojego samolotu. Na pytanie, kto zabił, Baliszewski mówi: - To była zbrodnia polsko-brytyjska. Polskie sprawstwo z brytyjską pomocą.

W rozmowie z "Tygodnikiem" Baliszewski rekonstruuje wydarzenia z 4 lipca 1943 r. Na pytanie, dlaczego generał zginął, odpowiada: - Sikorski w tym momencie przeszkadzał i Brytyjczykom, i Polakom. Z punktu widzenia Brytyjczyków usunięcie Sikorskiego zdejmowało "sprawę polską" z agendy Londyn-Waszyngton-Moskwa. A przez polską emigrację polityczną i wojskową Sikorski był znienawidzony za swą "politykę bluszczową", jak to zwano, "politykę owijania się u stóp każdego, kto akurat był ważny" - Francuzom, potem Anglikom. Zarzucano mu, że nie broni polskiej racji stanu. Nienawidzono go w przekonaniu, że prowadzi Polskę do zguby, do podporządkowania ZSRR.

Czy sekcja da odpowiedź?

Gdy w 1993 r. zwłoki Sikorskiego przenoszono spod Londynu na Wawel, pojawiły się głosy, że warto przeprowadzić ich sekcję - skoro nie odbyła się ona w 1943 r. Gdyby się zdecydowano, sekcję prowadziłby zapewne krakowski Zakład Medycyny Sądowej Collegium Medicum UJ, jedna z najlepszych takich placówek w Europie.

- Wtedy było więcej takich spraw, gdy sprowadzano do kraju zwłoki osób zmarłych za granicą i przed ponownym pochówkiem były one poddawane sekcji. Mieliśmy nadzieję, że także zwłoki generała trafią do nas do badania. Niestety tak się nie stało - mówi w rozmowie z "Tygodnikiem" dr Tomasz Konopka, lekarz z krakowskiego Zakładu, który prowadził już sekcje ludzi zmarłych nawet kilkaset lat temu.

Czy po 65 latach można stwierdzić przyczynę śmierci? Dr Konopka: - Jeśli przyczyną zgonu generała i innych osób na pokładzie samolotu był wypadek lotniczy, to można się spodziewać, że pozostawił złamania przynajmniej niektórych kości. Dopiero gdyby podczas sekcji stwierdzono coś ponadto, coś niezwykłego, np. obrażenia postrzałowe lub inne obrażenia na kościach nie pasujące do tej wersji, byłyby podstawy do sformułowania wątpliwości co do przyczyny zgonu Sikorskiego i tych oficerów...

Cała rozmowa z lekarzem sądowym w nowym "Tygodniku".

Czy grób gen. Sikorskiego zostanie otwarty? Jeśli tak, czy sekcja wyjaśni przyczyny jego śmierci? Opinia publiczna ma prawo znać odpowiedź na te pytania. Jak powiedział prezydent, "zawsze warto dociekać prawdy".

Nowy "Tygodnik Powszechny" w kioskach od środy 2 lipca.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Dziennikarz, kierownik działów „Świat” i „Historia”. Ur. W 1967 r. W „Tygodniku” zaczął pisać jesienią 1989 r. (o rewolucji w NRD; początkowo pod pseudonimem), w redakcji od 1991 r. Specjalizuje się w tematyce niemieckiej. Autor książek: „Polacy i Niemcy, pół… więcej