Jednym z mocniejszych opisów Hiszpanii, jaki mi w młodości zapadł w pamięć, był tekst Henry de Montherlanta, zaczynający się od słów: „Odjazd pociągu w Hiszpanii stwarza sceny, o których wielbiciel Hiszpanii wolałby nie pamiętać”. Po czym następuje komiczna wyliczanka lamentów i zawodzeń na peronie, średniowiecznych zachowań w przedziale, zakończona portretem kontrolera biletów, który odsłania spod pół kubraka insygnia swej funkcji, gestem Chrystusa odkrywającego gorejące serce.

Ponieważ dzisiaj hiszpańskie linie kolejowe należą do najnowocześniejszych w świecie, proste skojrzenie każe spytać, czy dzisiejsza wielkość hiszpańskiego futbolu wiąże się wprost z fantastycznym skokiem cywilizacyjnym, jaki Hiszpania dokonała w ostatnich latach, czy jego, futbolu, fenomenalna innowacja odpowiada gromkim echem modernizacyjnej strzelistości nowej Hiszpanii, i czy – siłą rzeczy –...