Nie u wszystkich gatunków mrówek występuje sztywny system kastowy, w którym rozmnażać się może wyłącznie królowa, a resztę kolonii tworzą jej sterylne córki-robotnice. O przeznaczeniu larwy samicy decyduje na ogół ilość dostępnego pożywienia – jeśli dostanie go ona dużo, może rozwinąć się z niej królowa; w przeciwnym razie zostanie robotnicą.

U niektórych gatunków, m.in. H. saltator żyjących w Indiach, los robotnic nie jest jednak ustalany raz na zawsze. Niektóre z nich włączają się do gry o tron, gdy ich matka się zestarzeje – mogą bowiem odblokować swoje zdolności reprodukcyjne. Gdy któraś z sióstr pokona rywalki i zdobędzie koronę, całkowicie poświęca się produkcji potomstwa. Dochodzi nawet do skurczenia jej mózgu (o 20 proc.). Jak ustalił zespół Clinta A. Penicka, te zmiany są odwracalne: „uzurpatorkę” można pozbawić zdolności reprodukcyjnych, a wówczas jej mózg odrośnie. Wraca wtedy do swojej starej roli: poszukiwania żywności dla całego stada. ©℗