Gdzie biegnie linia podziału?

Jaka jest różnica między faryzeuszem a celnikiem, którzy w tym samym czasie przyszli do świątyni? Zamiast koncentrować się na ich pozycji społecznej czy liczbie popełnianych grzechów, warto przypatrzyć się, na kogo zwracają uwagę, kto jest najważniejszy w przestrzeni ich modlitwy.

24.10.2004

Czyta się kilka minut

---ramka 340261|prawo|1---Dla faryzeusza najważniejsze jest widzenie siebie na tle innych ludzi. Nawet jeśli słowa modlitwy kieruje do Boga, jego spojrzenie pada na tych, którzy mają się gorzej. Znajduje samozadowolenie w poczuciu przewagi moralnej i duchowej. Grzeszność innych jest mu potrzebna, by się utwierdzić w przekonaniu o własnej doskonałości. Zmartwiłby się, gdyby celnik się nawrócił - straciłby wtedy punkt odniesienia i źródło satysfakcji. Dlatego chętnie obmawia słabych, wypomina im błędy i podważa wiarygodność ich wysiłków zmierzających do naprawy życia. Jego nieświadomym celem jest odebranie celnikowi wiary w możliwość przemiany. Faryzeusz nie dostrzega potrzeby nawrócenia, nie musi się zmieniać, pracować nad swoim życiem. Zamiast rachunku sumienia, który mógłby go doprowadzić do poznania grzechów, sprawuje sąd nad światem i z wyżyn własnej pychy wydaje na niego wyrok potępienia.

Zupełnie inna jest relacja, którą nawiązuje z Bogiem celnik. Dla niego faryzeusza mogłoby nie być w świątyni. Rozmowa toczy się między nim - grzesznikiem - a Bogiem, który może okazać mu miłosierdzie. Celnik dobrze wie, jak bardzo grzech jest w stanie upokorzyć człowieka i jak trudno wyrwać się spod jego panowania. Być może próbował zmienić swoje życie, ale widząc bezowocność wysiłków, prosi już tylko o przebaczenie. Nie śmie nawet podnieść oczu na Boga, gdyż zbyt dobrze poznał prawdę o swojej grzeszności.

Linia podziału nie przebiega zatem między tymi, którzy zachowują post dwa razy w tygodniu, a zdziercami, oszustami i cudzołożnikami. Biegnie pomiędzy ludźmi, którzy mają wzrok utkwiony w Bogu, i tymi, którzy patrzą przede wszystkim na cudze grzechy.

Nietrudno bowiem zobaczyć na progu świątyni celnika, który tak się zaplątał w widzeniu świata, że chlubi się tym, czego powinien się wstydzić. Pogardliwie spoglądając w kierunku faryzeusza, będzie się zwracał do Boga: “Dziękuję Ci, Panie, że nie jestem jak inni ludzie, uczeni w Prawie, kapłani, dewoci, albo jak i ten faryzeusz, który modli się, by się ludziom pokazać, poszcząc, przybiera wygląd ponury, a gdy daje jałmużnę, trąbi o tym w synagogach i na ulicach. Ja się nie modlę, bo nie mam czasu, post uważam za przeżytek, a jałmużny nie daję, by nikogo nie upokarzać, ale i tak jestem lepszy od tej całej bandy pobożnych obłudników".

Znacznie trudniej spotkać przed ołtarzem faryzeusza, który wiele natrudził się na drogach Pana i teraz mówi: “W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiarę ustrzegłem. Na ostatek odłożono dla mnie wieniec sprawiedliwości, który mi w owym dniu odda Pan, sprawiedliwy Sędzia". “Ten odszedł do domu usprawiedliwiony, nie tamten".

---ramka 340260|strona|1---

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 43/2004