Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Analiza prostego tekstu, punktowa lektura, ogarnięcie niewielkiego obszaru informacji - z tym wszystkim dzieci i młodzież radzą sobie całkiem nieźle. Kiedy jednak pojawia się wyzwanie, które wymaga zaangażowania szerszych kompetencji językowych i kulturowych, niekonwencjonalnego sposobu myślenia i działania, na wierzch wychodzą wszystkie mankamenty procesu nauczania. Edukacja na wszystkich szczeblach jest poddawana coraz większej standaryzacji, która ogranicza twórczą swobodę uczniów. Jeśli chcą rozwijać swe zdolności, korzystają coraz częściej z zajęć pozaszkolnych, przyjmujących nierzadko postać nauczania komplementarnego. Mówi się o tym od dawna, ale larum podnoszone przez akademików i nauczycieli szkolnych cichnie, kiedy tylko na scenie pojawiają się urzędnicy ministerstwa z zapowiedzią nowej reformy.
Minister Katarzyna Hall zapowiedziała na konferencji zmiany w procedurach egzaminacyjnych, które wejdą w życie w 2012 (gimnazjum) i w 2015 roku (matura i sprawdzian szóstoklasistów). Sprawdzian szóstoklasistów będzie się składał z trzech części: polonistycznych i matematycznych zadań zamkniętych, wypowiedzi pisemnej i zadania matematycznego wymagającego prezentacji toku rozumowania. W gimnazjum obok części pisemnej pojawi się również wypowiedź ustna, wykonywana zespołowo (oceniany będzie cały zespół). Z matury odpadnie prezentacja, w miejsce której pojawi się egzamin z języka polskiego (rozważane jest rejestrowanie ustnych wypowiedzi za pośrednictwem kamer).
Reformie egzaminacyjnej mają towarzyszyć zmiany w procesie nauczania. Nauczyciele otrzymają nowe wytyczne programowe, a impulsem do ich opracowania są trzy czynniki. Po pierwsze, zmiana wieku uczniów rozpoczynających edukację (należy dostosować program do ich możliwości percepcyjnych). Po drugie, zmiana populacyjna (uczniowie, którzy niegdyś kończyli naukę na szkole zawodowej, teraz idą na studia - według ministerstwa "szkoła powinna ich kształcić w szczególny sposób"). I wreszcie potrzeba wydłużenia podstawowego cyklu kształcenia, by możliwe było opanowanie materiału.
Widać, że ministerstwo próbuje wyciągnąć wnioski z analizy wyników, jakie uczniowie zdobywają na egzaminach. Odnoszę jednak wrażenie, że po raz kolejny mobilizuje wszystkie siły w celu wypracowania rozwiązań systemowych, zapominając o najbardziej elementarnym poziomie procesu edukacji, czyli relacji między uczniem a nauczycielem. Nie wiem, jaki jest cel nagrywania ustnych wypowiedzi maturzystów (czy wzorem boisk piłkarskich egzaminatorzy będą analizować całą rozgrywkę maturalną, wyłapując faule, których nie zauważyli wcześniej?), ale zamiast ustawiać kamery, opracowywać nowe "podstawy nauczania ogólnego" i dostosowane do nich formy egzaminacyjne, warto byłoby po prostu posłuchać, co mają do powiedzenia sami uczniowie.
