Abp Grzegorz Ryś: Ofiara z nas

O jakości składanej na ołtarzu ofiary nie decyduje to, co niesiesz, lecz wewnętrzna dyspozycja ofiarnika. W ostateczności nie składamy Bogu na ofiarę „czegoś”; ostatecznie zawsze składamy w ofierze samych siebie.

11.03.2023

Czyta się kilka minut

Abp Grzegorz Ryś w kościele Mariackim, Kraków, 2014 r. / FOT. GRAŻYNA MAKARA /
Abp Grzegorz Ryś w kościele Mariackim, Kraków, 2014 r. / FOT. GRAŻYNA MAKARA /

Jeśli przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie, zostaw tam dar swój przed ołtarzem, a najpierw idź i pojednaj się z twoim bratem! Potem przyjdź i dar swój ofiaruj! Pogódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, dopóki jesteś z nim w drodze, by cię przeciwnik nie podał sędziemu, a sędzia dozorcy, i aby nie wrzucono cię do więzienia. Zaprawdę, powiadam ci: nie wyjdziesz stamtąd, aż zwrócisz ostatni grosz” (Mt 5, 23-26). Właściwie dlaczego nie wolno mi złożyć na ołtarzu przyniesionej ofiary tak długo, jak długo nie jestem pojednany z moim bratem?

Najgłębsza odpowiedź na tak postawione pytanie jest być może następująca. O jakości składanej na ołtarzu ofiary nie decyduje to, co niesiesz, lecz wewnętrzna dyspozycja ofiarnika. W ostateczności nie składamy Bogu na ofiarę „czegoś”; ostatecznie zawsze składamy w ofierze samych siebie.

Taka jest też istotna i wyróżniająca cecha Chrystusowego kapłaństwa, w którym wszyscy uczestniczymy przez chrzest: Chrystus-Kapłan jest jednocześnie i Ofiarnikiem, i Ofiarą. Jest Kapłanem, który w ofierze składa siebie samego. Tak również poucza nas św. Paweł w swoim Liście do Rzymian (zob. Rz 12, 1-2): uczniowie Jezusa nie składają już Bogu w swoich świątyniach ofiar z martwych zwierząt (wołów, baranków, gołębi), lecz żywą i świętą ofiarę ze swoich ciał, tzn. z siebie (greckie soma oznacza bardziej „organizm” niż tylko namacalne, fizyczne ciało – chętniej opisywane greckim słowem sarks). Dlatego też – dodaje Apostoł Narodów – taki czyn kapłański wymaga najpierw głębokiej „przemiany” człowieka, dokonującej się poprzez „odnowę umysłu”.

Owa zmiana myślenia zawarta jest w naszym wyjściowym tekście w Jezusowym wezwaniu: „Pogódź się ze swoim przeciwnikiem”. Mamy tu greckie ­eunoéo, co można by przetłumaczyć „[zacznij] dobrze myśleć” o swoim wrogu. Przyznacie, to głęboka zmiana myślenia: próba odnalezienia tego, co dobre w postawie mojego przeciwnika. Wulgata idzie tu jeszcze nieco dalej, i tłumaczy: „esto consentiens adversario tuo”. Łacińskie consentire może oznaczać nie tylko „zgadzać się”, „być jednej myśli”, „być w zgodzie/w harmonii”, „zmawiać się”, ale nawet „współcierpieć” czy „wspólnie odczuwać [ból]”. Oznaczałoby to, iż dopiero wtedy „godzę się” z moim wrogiem, gdy odczuwam w sobie jego ból – ten ból, który mu zadałem. Jak widać, „pogodzenie”, o którym mówi tekst ewangeliczny, musi pójść bardzo głęboko – musi dotknąć ludzkie myślenie i odczuwanie – po prostu całego człowieka. I to właśnie ta przemiana – niewątpliwie kosztem „zaparcia się siebie” (swoich racji i emocji) – będzie doskonałą ofiarą złożoną na Bożym ołtarzu. Jej znak zewnętrzny nie ma już aż tak wielkiego znaczenia – bez tej duchowej pracy będzie on jednak pustym i kłamliwym znakiem, deklaracją bez pokrycia lub – jeszcze gorzej – próbą zagłuszenia prawdziwych wyzwań sumienia.©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Kardynał, arcybiskup metropolita łódzki, wcześniej biskup pomocniczy krakowski, autor rubryki „Okruchy Słowa”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Doktor habilitowany nauk humanistycznych, specjalizuje się w historii Kościoła. W latach 2007-11… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 12/2023

W druku ukazał się pod tytułem: Ofiara