Śmierć noblisty

W strzeżonym przez funkcjonariuszy bezpieki szpitalu w Shenyang zmarł Liu Xiaobo – chiński pisarz, obrońca praw człowieka, więzień polityczny, laureat pokojowego Nobla w 2010 r.

18.07.2017

Czyta się kilka minut

 / ALEX HOFFORD / EPA / PAP
/ ALEX HOFFORD / EPA / PAP

Gdy wiosną 1989 r. rozpoczęły się w Pekinie protesty studenckie, miał 33 lata i wykładał na amerykańskiej Columbii; wrócił do kraju, by wziąć w nich udział. Po masakrze na placu Tiananmen aresztowany, zwolniony w styczniu 1991 r., w latach 90. jeszcze dwukrotnie trafiał do więzienia lub obozu pracy. W latach 2003-07 był prezesem Niezależnego Chińskiego Centrum PEN Clubu. W 2008 r. współtworzył Kartę ‘08 – manifest wzywający w 19 punktach do reform i demokratyzacji, wzorowany na czechosłowackiej Karcie ‘77. Rezultatem było ponowne aresztowanie i 11-letni wyrok w grudniu 2009 r. Przyznana w roku następnym Nagroda Nobla nie poprawiła jego sytuacji: ani jemu, ani trzymanej w areszcie domowym jego żonie, poetce i malarce Liu Xia, nie zezwolono na wyjazd do Oslo. Naciski Pekinu sprawiły, że dyplomaci niektórych państw (w tym Rosji) zbojkotowali noblowską uroczystość, a mimo międzynarodowych protestów pisarzy, polityków i aktywistów (w tym Václava Havla) Liu Xiaobo pozostał w więzieniu. W maju 2017 r. zdiagnozowano u niego raka wątroby: przewieziono go do szpitala i dopuszczono do niego zagranicznych lekarzy, nie pozwolono jednak na wyjazd z Chin. Po śmierci Liu jego ciało poddano kremacji, a prochy wrzucono do morza.

Poprzednim laureatem pokojowego Nobla, który otrzymał tę nagrodę jako więzień i nie mógł jej odebrać, był niemiecki publicysta i pacyfista Carl von Ossietzky, osadzony w obozie koncentracyjnym tuż po pożarze Reichstagu, nagrodzony w 1935 r., zmarły trzy lata później na gruźlicę w więziennym szpitalu. ©℗

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Ur. 1955 w Krakowie, absolwent prawa i historii sztuki na UJ, w latach 1980-89 w redakcji miesięcznika „Znak”, od 1990 r. w redakcji „TP”, na którego łamach prowadzi od 1987 r. jako Lektor rubrykę recenzyjną. Publikował również m.in. w… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 30/2017