Pożegnania

"Ludzie odchodzą szeptem / prawie zawstydzeni - mówi poeta. Tak odszedł ostatnio Andrzej Morstin, tak odeszła Hanna Święcicka...

31.03.2006

Czyta się kilka minut

Andrzej, dla wielu z nas po prostu przyjaciel redakcji, towarzyszący jej od dziesiątków lat z tą samą wiernością. Dla najstarszych z nas żywa pamięć o matce, Zofii Starowieyskiej-Morstinowej, uosobieniu tego najdawniejszego, najprawdziwszego "Tygodnika". Następna pustka - w tym kąciku pokoju, gdzie siadywał, już bez jego cichego uśmiechu i stałej gotowości, by przejmować się tym, co w piśmie się dzieje. Znowu ubył ktoś, z kim można było jeszcze wspominać przeszłość w jej kolejnych rozdziałach. I z jego cierpliwości w walce z chorobą otrzymywać po prostu pokrzepienie: skoro można tak mężnie jak on, to znaczy, że warto żyć nadzieją. Z każdej jego obecności w "Tygodniku" w ostatnich latach zawsze czerpałam tę właśnie pociechę.

Hanna Święcicka była od Andrzeja starsza niemal o pokolenie. Związana z Warszawą, tamtejszym KIK-iem, wydawała w "Paxie" swoje świetne książki o rodzinie. To już dziś prehistoria: lata sześćdziesiąte, siedemdziesiąte tamtego wieku. Gomułkowska filozofia rodziny jako zagrożenia dla dobrobytu, który nie chciał jakoś nadejść, a tak naprawdę to dla ideologii, której umiała, jeśli tylko chciała, nie wpuścić na próg domu. Hanna Święcicka postanowiła opowiadać, jak to robi. Dzielić się swoim życiem rodzinnym i swoim doświadczeniem z poradnictwa rodzinnego. To nie były książki przemądrzałe, tylko zwierzenia zza ścian domu, gdzie szóstka dzieci własnych, a nadto jeszcze te przygarniane na różny sposób, adoptowane albo przyjmowane na zasadzie rodziny zastępczej, a potem wnuki coraz liczniejsze. Dziś, kiedy wszystko tryumfalnie przedstawia się jako nowe odkrycie najmłodszej generacji idealistów, trudno pewnie uwierzyć, że to nie są wynalazki XXI wieku ani "Czwartej Rzeczypospolitej": ochrona życia poczętego, adopcja, zmaganie się z sieroctwem społecznym, problemy wychowania do wiary dojrzałej. Hanna Święcicka była jedną z pierwszych osób pokazujących problem domów dziecka, z którego syndromów nie można leczyć tylko "akcjami", np. zapraszaniem wychowanków na doraźne wizyty i limitowane pobyty w domach normalnych rodzin. Ostrzegała: dziecko, któremu chcecie tylko "sprawić przyjemność", zapyta wreszcie: dlaczego nie mogę zostać na stałe? Czy liczycie się z tym?

Książki Hanny Święcickiej od dawna są niedostępne, pewnie dlatego, że inność realiów tamtego czasu wydaje się argumentem przeciw ich lekturze. Zresztą autorka nie pisała już od dawna, jej dorobek odsunął się w cień jak wiele innych przeszłych dokonań zapominanych w dzisiejszym hałasie coraz bardziej ostentacyjnej wojny o idee (i o ideologie również). Znalazłszy oba nekrologi na tej samej stronie "Tygodnika", odczułam raz jeszcze prawdziwość wersów poetyckich zacytowanych na początku. I pomyślałam, że to jakby sygnał, iż mądrym i dobrym coraz częściej jakby nie chciało się już być z nami w tym wszystkim, co się teraz odbywa. Jakby nas zostawiali z milczącą przestrogą, napomnieniem bez jednego słowa, zatroskanym wzrokiem.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Dziennikarka, publicystka, felietonistka, była posłanka. Od 1948 r. związana z „Tygodnikiem Powszechnym”, gdzie do 2008 r. pełniła funkcję zastępczyni redaktora naczelnego, a do 2012 r. publikowała felietony. Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 14/2006