Ksiądz Groser po raz trzeci

Literacko, podobnie jak poprzednie części, "Cudze pole"- wielowątkowa, pełna zwrotów historia budowy pewnej parafii - nie zachwyca. To książka przeciętna językowo. Podobnie skonstruowane dialogi słyszymy w telenowelach, identyczną narrację znajdziemy w "Harlequinach". Paradoksalnie jednak, ta lekkostrawna forma jest dla Grzegorczyka jedynie pasem transmisyjnym, którym w kierunku czytelnika biegnie tematyka w społeczności katolickiej dotychczas wstydliwie skrywana, łup dla dziennikarskich hien w rodzaju występującego w książce Motlańskiego z "Superfaktu", który pod piórem Grzegorczyka nabiera cech diabolicznych. Piękna zakonnica w ciąży, ręka biskupa homoseksualisty wędrująca w kierunku kolana księdza, kapłan-samobójca, romanse i kryzysy wiary. Groser obraca się w rzeczywistości nieustannie wystawiającej go na pokuszenie bądź prowadzącej ku zwątpieniu. To znaczy w rzeczywistości ludzkiej, nieupudrowanej, usłanej przeszkodami, o których milczy prymicyjna piosenka "Wystarczyła ci sutanna uboga". Grzegorczyk pokazuje parafię w stanie ciągłej walki. Porażka miesza się ze zwycięstwem, siła woli z hańbą i upadkiem, zło bierze czasem górę. Ten przekonujący i, wydawałoby się, oczywisty obraz w polskiej rzeczywistości urasta do przełomowego odkrycia. Fakt, że w posłannictwo księdza wkalkulowane jest olbrzymie ryzyko porażki, co więcej - że te porażki muszą się zdarzać, jest u nas nadal wstydliwy.

Gdyby pokusić się o rekonstrukcję przesłania, jakie niesie trylogia Grzegorczyka, brzmiałoby ono mniej więcej tak: w tych piekielnie trudnych czasach siła Kościoła tkwi w kapłanach niepokornych, skomplikowanych, poruszających się często po krawędzi etyki, w duchowych wcieleniach szeryfów z Dzikiego Zachodu, pełnych wątpliwości, ale w kluczowych momentach znajdujących w sobie siłę. Tylko tacy jak Groser są w stanie doprowadzić do trudnego happy-endu.

Jan Grzegorczyk, "Cudze pole", Zysk i S-ka/W drodze, Poznań 2007