„Krajobrazy” – IV dzień Festiwalu Conrada 2016

Kolejny dzień festiwalu, upływający pod hasłem „Krajobraz”, pokazał, że to, wydawałoby się, oczywiste i niewinne słowo, domaga się nieustannego dookreślania i przeformułowywania. Krajobraz to wypadkowa sił ekonomicznych, politycznych, społecznych i przyrodniczych.

28.10.2016

Czyta się kilka minut

Toast za przodków. Spotkanie z Wojciechem Góreckim / Fot. Wojciech Wandzel
Toast za przodków. Spotkanie z Wojciechem Góreckim / Fot. Wojciech Wandzel

Dzień rozpoczął się od spotkania z Wojciechem Góreckim, dziennikarzem, reporterem i podróżnikiem, znawcą Kaukazu, który odwiedza od lat, czego efektem są już trzy książki i wiele artykułów. Górecki, w przeciwieństwie do wielu kolegów po fachu, nie jeździ po całym świecie w poszukiwaniu garści wdzięcznych anegdot i kilu barwnych historii do szybkiej konsumpcji – wręcz przeciwnie, uparcie od wielu już lat podróżuje po Kaukazie, aby poznać go i zrozumieć, gdyż, jak sam przyznaje, ten kawałek świata, biorąc pod uwagę jego złożoność, jest sam w sobie małym kosmosem. Reporter opowiadał dużo o napiętej sytuacji politycznej w regionie, o możliwych scenariuszach rozwoju i wątpliwych szansach na długotrwały i stabilny pokój. Przykład Kaukazu świetnie pokazuje, jak rozmaite formy krajobrazu przenikają się (np. łańcuchy górskie i religie), tworząc skomplikowany obraz tamtejszej rzeczywistości.

Kolejne spotkanie nie wytraciło politycznego impetu, choć było poświęcony relacjom człowieka z przyrodą. Stanisław Łubieński i Urszula Zajączkowska opowiadali o swoich osobistych fascynacjach i zachwytach, które później przeobrażają w literaturę bądź sztukę. Ale nie wyłącznie o wrażenia estetyczne tu chodzi, gdyż stawka tego typu praktyk jest dużo wyższa – chodzi przede wszystkim o tym, aby znaleźć nowe języki dla zdefiniowania miejsca człowieka w świecie. Wszak „ekologia” (podobnie zresztą jak „ekonomia”) to etymologicznie „nauka o domu”, czyli o zrównoważonych i racjonalnych relacjach w świecie, który wszyscy zamieszkujemy. „Gdy zaczynałem pisać swoją książkę o ptakach, nie mogłem od nikogo zgapiać. Na szczęście w Polsce pojawia się coraz więcej książek, które traktują o przyrodzie w nienaukowy sposób” – powiedział Łubieński. Spotkanie to bez wątpienia było małym krokiem w stronę zasypania niefortunnego (i bardzo szkodliwego) podziału na nauki biologiczne i humanistyczne.

Popołudniu wątek krajobrazów powrócił w jeszcze innej odsłonie. Radka Franczak, Andrzej Muszyński i Maciej Płaza rozmawiali o tym, co dziś może znaczyć słowo „prowincja”. W polskim słowniku ma ono niemalże zawsze zabarwienie pejoratywne – dyskutanci byli zgodni co do tego, że najwyższa pora to zmienić. „Jestem dumny ze swojego pochodzenia. Opisuje Sandomierszczyznę, miejsce w którym się wychowałem. Nie umiałbym pisać o innych przestrzeniach” – powiedział Płaza. Polska literatura przez wiele lat omijała szerokim łukiem rejony położone z dala od dużych centr cywilizacyjnych. Na szczęście od jakiegoś czasu pojawiają się w niej nowe głosy, jak choćby te podczas debaty prowokacyjnie zatytułowanej „Ludzie z prowincji”.

Wieczorem na Festiwalu gościł najbardziej wszechstronnie utalentowany gość tegorocznej edycji Festiwalu – Géza Röhrig.

Relacja ze spotkania z Gézą Röhrigiem >>>

Zaraz po nim była okazja posłuchać o tym, co dzieje się w najnowszej literaturze ukraińskiej.

Relacja ze spotkania „To nie jest kraj dla starej prozy” >>>

Dzień zakończyło czwarte już spotkanie w ramach pasma Conrad by Night, prezentującego nominowanych w tegorocznej edycji Nagrody Conrada. Dziś Tomasz Pindel i Szymon Kloska rozmawiali z Żanną Słoniowską.


Czytaj wszystkie relacje z Festiwalu Conrada i teksty z festiwalowych dodatków na powszech.net/conrad2016 >>>

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Redaktor i krytyk literacki, stale współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym”.