II Rzeczpospolita

Artykuły na ten temat

Roman Dmowski, lata 30. XX w. / / REPRODUKCJA ARCHIWUM KARLICKI / EAST NEWS

Siewca nowoczesności, która przeraża

Grzegorz Krzywiec, Mikołaj Mirowski
GRZEGORZ KRZYWIEC, autor książki o Romanie Dmowskim: Głównym grzechem twórcy Narodowej Demokracji była jego wizja świata, którą przeszczepił na swój obóz, na…
Stanisław Starzewski jako major Wojska Polskiego, około roku 1920. / / ARCHIWUM RODZINNE PAŃSTWA STARZEWSKICH / REPRODUKCJA JACEK TARAN

Kuzyn Dziennikarza z „Wesela”

Waldemar Łazuga
Stanisław Starzewski obiadował z cesarzem Franciszkiem Józefem i Piłsudskim. Na unikalnych zdjęciach uwiecznił świat, który skończył się wraz z upadkiem c.k.…
Wojska polskie i ukraińskie wkraczają do odbitego bolszewikom Kijowa, maj 1920 r. / / DOMENA PUBLICZNA

Wyprawa kijowska

Tadeusz A. Olszański
Była to pierwsza od XVII wieku wspólna kampania wojsk polskich i ukraińskich. Została po niej legenda – jak to legendy, tylko częściowo prawdziwa.

Samowykrwawianie

Szymon Hołownia
Patrząc na dwudziestolecie międzywojenne lepiej nie ulegać złudzeniu, że kraj wolny to zawsze kraj dobry i piękny.
Proces sądowy Kazimierza Pużaka (w środku) i towarzyszy, kwiecień 1948 r. / NAC

Dwakroć zafałszowany

Remigiusz Okraska
Komuniści przypisywali mu prawicowość, dzisiejsza prawica robi coś podobnego. W postaci Kazimierza Pużaka widać paradoksy pamięci o niepodległościowych…
Józef Piłsudski przed frontem polskich oddziałów po zajęciu Wilna, kwiecień 1919 r. / NAC

Wojna nieunikniona

Tadeusz A. Olszański
Rosja była wtedy naszym wrogiem. Każda Rosja, choć na polu bitwy starliśmy się tylko z tą czerwoną. Jak sto lat temu zaczął się konflikt polsko-bolszewicki?
Andrzej Zagajewski vel Andrzej Zamenhof / fot. oficjalny profil zespołu Hańba! www.facebook.com/Hanba1926

Hańba! – z Dwudziestolecia w Trzydziestolecie

Andrzej Zagajewski, Marta Filipiuk-Michniewicz, Michał Kuźmiński
W jubileusz Czerwca '89 o tym, czy językiem Międzywojnia da się opisywać dzisiejszą Polskę, dlaczego powracają dziś ówczesne upiory i o czym nigdy nie dość…
/ KATARZYNA SKRZYPEK / MATERIAŁY PRASOWE

I nic nie trzeba tłumaczyć

Jakub Lewicki, Andrzej Zagajewski, Jan Błaszczak
Zespół Hańba!: Śpiewamy o polskich planach kolonialnych i statkach z uchodźcami, korzystamy z punk-rocka Brzechwy oraz profetyzmu Ginczanki i Szlengla, o…
„Smak wolności” - zdjęcie wydania specjalnego „Tygodnika Powszechnego” /

Modzelewski na 30 lat nowej Polski

Karol Modzelewski, Rafał Woś
Gdy plan Balcerowicza zaczął zmieniać słowo w czyn, ludzie poczuli się zawiedzeni. Wszystkie toksyny, które do dziś trawią polskie życie, zrodziły się z…
Podczas walk nad Nidą Legiony zatrzymały rosyjską ofensywę. Od prawej: Józef Piłsudski, Ignacy Daszyński i Mariusz Zaruski. Listopad 1914 r. / ZBIORY MARIUSZA KOLMASIAKA / EAST NEWS

Wybory Daszyńskiego

Mikołaj Mirowski
Kim był człowiek, który zadał śmiertelny cios komunizmowi w Polsce, i to zanim jeszcze – sto lat temu – zaczęła się wojna z bolszewikami?
Paweł Krenz jako oficer Armii Wielkopolskiej / ARCHIWUM PRYWATNE AUTORA

Cudzoziemiec, który czuł Polską

Piotr Sauter-Zawadzki
W powstaniu wielkopolskim walczył jako polski oficer, kilkanaście lat później założył mundur Luftwaffe. Historia Paula (Pawła) Krenza to opowieść o ludziach…
Józef Piłsudski z oficerami polskimi oraz ukraińskimi ze sprzymierzonej z Polską armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, rok 1920. / HISTORY AND ART COLLECTION / ALAMY STOCK PHOTO / BEW

Spór o Piłsudskiego

Łukasz Jasina, Tomasz Nałęcz, Przemysław Żurawski vel Grajewski, Mikołaj Mirowski
Po 1918 roku Marszałek próbował ukształtować nową mapę Europy, z Polską jako ważnym podmiotem. Udało się czy nie?
/ PAWEŁ KULA / PAP

Kiedy prawo ma wąsy

Ewa Łętowska, Rafał Woś
EWA ŁĘTOWSKA: Prawo ma chronić kobietę na rynku pracy, bo jest na nim słabsza. I tu jest haczyk. Bo jeśli obwaruje jej zatrudnienie szeregiem wymogów, to który…
Radioodbiorniki pana Ryszarda Dulskiego, listopad 2018 r. / JACEK TARAN DLA „TP”

Jakość dźwięku ocenia się po cichu

Andrzej Muszyński
Trudno oprzeć się wrażeniu, że w środku lampowego radia siedzą miniaturowi ludzie, obdarzeni doniosłym głosem i przyjemnym dla ucha tembrem.
Żołnierki z Ochotniczej Legii Kobiet we Lwowie. Zdjęcie datowane na okres 1918–1920. / MAREK MUNZ / POLONA

Kobiety roku 1918

Patrycja Bukalska
Olga Stawecka i Stanisława Paleolog poszły walczyć: o Polskę, ale też o siebie. Gdy skończyła się wojna, Olga wstąpiła do zakonu, a Stanisława do Policji…
Elektrownia miejska „Persenkówka” we Lwowie po walkach 1918–1919. / DOMENA PUBLICZNA / POLONA

Bilans otwarcia

Wojciech Morawski
Kondycja ekonomiczna II RP u progu jej istnienia była zła. Skutkom wojen towarzyszyła kiepska koniunktura światowa.
Na starym rynku we Lwowie: zdjęcie wykonane prawdopodobnie w ostatniej dekadzie listopada 1918 r., gdy siły ukraińskie wycofały się z miasta. / NAC

Wojna galicyjska

Tadeusz A. Olszański
Był to pierwszy konflikt zbrojny odradzającej się Rzeczypospolitej. Stał się także wydarzeniem symbolicznym dla dalszych stosunków narodów polskiego i…

Ziemie Wschodnie II RP: poza mitem i oskarżeniem

Wojciech Pięciak
Jeśli ktoś wybiera się na historyczną wędrówkę po dawnej Galicji czy Wileńszczyźnie, powinien zaopatrzyć się w tę książkę.
Budowa linii kolejowej Bydgoszcz–Gdynia, wiadukt na odcinku Żukowo–Osowa, 11 października 1928 r. / KRZYSZTOF KAMIŃSKI / MUZEUM MIASTA GDYNI

Największa i najważniejsza

Jan Szkudliński
Magistrala węglowa to zapomniany projekt infrastrukturalny Polski międzywojennej. Dla odrodzonego w 1918 r. kraju miał znaczenie strategiczne.
Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska „Pływalnia”, 1939 r., Muzeum Narodowe we Wrocławiu. / ZACHĘTA – NARODOWA GALERIA SZTUKI

W poszukiwaniu lepszej Polski

Piotr Kosiewski
Warszawska Zachęta przygotowała wystawę o II Rzeczypospolitej. „Przyszłość będzie inna” pokazuje ówczesną Polskę nieoczywistą, wykraczającą poza obiegowe…
Prof. Jan Gwalbert Pawlikowski, ul. Krupówki. Po prawej stronie słynny sklep sportowy Franciszka Bujaka. Zakopane, 1934 r. / OPRAC. RAFAŁ JABŁOŃSKI-ZELEK / ZBIORY ARCHIWUM MUZEUM TATRZAŃSKIEGO

Dojutrkowie niszczą swojszczyznę

Remigiusz Okraska
Lewactwo? Ekologia to stara polska tradycja. Tworzyli ją między innymi najbardziej dalekowzroczni ludzie prawicy i niekwestionowani patrioci. A jednym z jej…
Lech Wałęsa w Gdańsku, 28 lutego 2016 r. / Fot. Przemek Świderski / EAST NEWS

Dość tej amnezji

Dariusz Rosiak
Dzięki sprawie „Bolka” być może przestaniemy uciekać przed banalną obserwacją: ludzie potrafią być jednocześnie wielcy i podli, odważni i strachliwi. Sami tacy…