“I ja przekraczałem granice demagogii. I ja obrażałem personalnie przeciwnika" - takie wyznania składa Helmut Kohl w pierwszej części swych wspomnień (“Erinnerungen 1930-1982", wyd. 2004). Były kanclerz odsłania - czasem otwarcie, czasem między wierszami - kulisy swego “systemu" utrzymania władzy. Jednym z jego elementów była ocierająca się o populizm (tak byśmy dziś powiedzieli; wtedy słowo to nie było zbyt znane) polityka merytoryczno-personalna, polegająca na tym, że wyznaczeni politycy “obsługiwali" konkretne tematy czy grupy wyborców. Np., jeśli chodzi o Polskę, w latach 80. miał Kohl w swej ekipie polityków propolskich i takich, którzy kwestionowali granicę na Odrze; jedni i drudzy byli potrzebni, bo spełniali długofalowo różne role.

Jerzy Szmajdziński może nie czytał wspomnień Kohla, ale on i jego otoczenie (z prezydentem i premierem) zbyt długo...