Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Hasło tegorocznej edycji naszego Festiwalu zaczerpnęliśmy z tytułu pierwszego zbioru opowiadań Josepha Conrada, który brzmi „Tales of Unrest”. Polski przekład tej nazwy – „Opowieści niepokojące” – jest nieadekwatny, gdyż nie chodzi o historie, które wywołują w nas niepokój, które budzą w czytelniku poczucie grozy (choć efektu takiego nie powinniśmy z góry wykluczać), lecz o takie opowieści, które z niepokoju czynią swój temat, w których autor stawia diagnozę kondycji współczesnego mu świata.
Niepokój jest u Conrada stałym elementem rzeczywistości, wpisany jest w jej strukturę. Możemy go sobie wyobrazić jako substancję, która nieustannie przesącza się przez ożywioną i nieożywioną materię, wprawiając ją w stan rozedrgania, lub jako wirus, który swobodnie krąży między ludźmi i rzeczami, zarażając kolejne ofiary i ostatecznie modyfikując nasze kulturowe i polityczne DNA. Trudno oprzeć się wrażeniu, że diagnoza ta jest na wskroś aktualna: także dziś niepokój jest niemal powszednią częścią naszego życia.
O tym będzie dziewiąta edycja Festiwalu Conrada: o niepokoju opowiadanym przez naszych gości, których kolejną grupę prezentujemy właśnie czytelniczkom i czytelnikom.
Nasze fundamentalne założenie, że najlepszym z języków, za pomocą których możemy mówić o sobie i o świecie, jest literatura, pozostaje niezmienne. Literacka perspektywa pozwala dostrzec zjawiska, które wymykają nam się w codziennych działaniach, które bywają nieuchwytne dla innych narzędzi dyskursywnych i analitycznych. Co więcej – dzięki przyjęciu takiego punktu widzenia możemy wynaleźć medium pozwalające zneutralizować panoszącego się w nas i między nami bakcyla niepokoju.
GRZEGORZ JANKOWICZ, Dyrektor Programowy Festiwalu Conrada
„Niepokój” – jak go omówić? Oczywiście, nie można w jednym języku, w jednej metaforze, w jednym pojęciu zawrzeć całej siatki znaczeń przez niepokój wywoływanej. Dlatego podzieliliśmy siedem dni tegorocznej edycji Festiwalu wedle emocji, afektów czy też uczuć – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych – które, jak nam się wydaje, najpełniej opisują człowieka niespokojnego i niespokojne wspólnoty, stanowiąc jednocześnie łącznik między tym, co jednostkowe, i tym, co zbiorowe, między namiętnościami i rewolucjami, między utrapieniem a lekarstwem. Są to odpowiednio: Lęk (Fear), Gniew (Anger), Nadzieja (Hope), Wrogość (Hostility), Upokorzenie (Humiliation), Duma (Pride), Godność (Dignity).
MICHAŁ PAWEŁ MARKOWSKI, Dyrektor Artystyczny Festiwalu Conrada
Wybrani goście Festiwalu Conrada:
JACEK DUKAJ – prozaik, twórca literatury fantastycznonaukowej
Dukaj spolszczył jedno z najsłynniejszych dzieł Josepha Conrada „Heart of Darkness” („Serce ciemności”). Jego przekład ukaże się przy okazji tegorocznej edycji Festiwalu i będzie pretekstem do dyskusji o aktualności Conradowskiej wizji zła.
NILÜFER GÖLE – turecka socjolożka i publicystka
Przez kilka lat Göle prowadziła w europejskich miastach badania na temat sporów związanych z obecnością muzułmanów w Europie. Na Festiwalu opowie o źródłach i przebiegu kluczowych dla współczesnego świata konfliktów kulturowych.
MAGDALENA GRZEBAŁKOWSKA – dziennikarka i biografka
Grzebałkowska stworzyła wnikliwy i przejmujący portret rodziny Beksińskich, wykorzystując autobiograficzne materiały pozostawione przez Zbigniewa Beksińskiego. Podczas festiwalowej dyskusji opowie m.in. o cenie, jaką trzeba zapłacić za próbę uwiecznienia każdej chwili swojego życia.
HUGH HOWEY – amerykański prozaik, twórca literatury fantastycznonaukowej
W swych powieściach Howey rysuje obraz świata po katastrofie, w którym niepokój przemienia się w odczuwaną nieustannie grozę. Na Festiwalu odpowie na pytanie, czy literatura postapokaliptyczna to jedynie fikcja, czy też wspierająca się na dostępnych danych symulacja tego, co w niedalekiej przyszłości naprawdę może się zdarzyć.
DOROTA MASŁOWSKA – prozaiczka i publicystka
Masłowska nieustannie podgląda Polskę i Polaków, przyłapując nas na gorącym uczynku. Na spotkaniu z czytelniczkami i czytelnikami opowie o tych aspektach naszej polskości, których się wstydzimy, ale które pielęgnujemy, zamiast się ich raz na zawsze pozbyć.
WOJCIECH ORLIŃSKI – dziennikarz i biograf
Dla czytelników Lem to przede wszystkim dzieło: kilkadziesiąt książek największego spośród literackich wizjonerów XX w. W swej biografii Orliński pokazuje, w jak wielkim stopniu twórczość Lema była związana z jego życiorysem – i właśnie o tym wyjątkowym splocie życia i opowieści będzie mówił na Festiwalu Conrada.
GOLI TARAGHI – irańska powieściopisarka i filozofka
Bohaterowie Taraghi to zazwyczaj ludzie zawieszeni między tradycją, która wyklucza indywidualność, ale daje oparcie egzystencji, a nowoczesnością, która jest chaotyczna, ale pozwala wybić się na niezależność. Podczas dyskusji pisarka opowie o społeczeństwie żyjącym w impasie.
MACIEJ ZAREMBA BIELAWSKI – reporter mieszkający w Szwecji i piszący po szwedzku
Tocząca się u nas od dawna dyskusja na temat współczesnego reportażu (jego zadań, sukcesów i błędów) wydaje się niekonkluzywna. Zaremba – dzięki swojej wyjątkowej perspektywie: zewnętrznej (szwedzkiej) i zarazem wewnętrznej (polskiej) – opowie o tym, czego możemy dziś oczekiwać od reportera.