Zrozumieć Torę

Haman wymyślił wspaniałą nagrodę dla tego, kto wyjątkowo zasłużył się u króla. Myślał, że to on będzie oprowadzany po mieście w królewskim stroju.

14.01.2019

Czyta się kilka minut

Tymczasem Aswerus myślał o nagrodzie dla Mordechaja. Tego Żyda, który ostrzegł go przed spiskiem. I tak Haman, nienawidząc Żydów i Mordechaja, musiał założyć koronę na głowę swego wroga i poprowadzić ulicami Suzy. Nadszedł czas drugiej uczty. Tym razem królowa musiała już wyjawić swoje życzenie: „Jeżelim znalazła łaskę przed oczyma twemi, o królu! A jeżeli się królowi podoba, niech mi będzie darowany żywot mój na prośbę moją, i naród mój na żadność moją. Albowiem zaprzedani, ja i naród mój, abyśmy byli wygładzeni, wymordowani i wytraceni”. Król zapytał: „Kto czyha na życie twoje, na życie twego ludu?”. Wskazała na Hamana. Ten uciekał przed gniewem króla, ale jakimś cudem położył się na siedzisku królowej. A wtedy zawrzał jeszcze mocniej gniew władcy i krzyknął: „Izali jeszcze gwałt chce uczynić królowej u mnie w domu”.

Monarcha uspokoił się, gdy Haman zawisł na szubienicy. Los narodu się odwrócił. Teraz Żydzi mogli wygubić stronników i rodzinę Hamana. Mordechaj zajął miejsce Hamana. Został pierwszym ministrem. Żydzi na pamiątkę tego wydarzenia obchodzą 14. dnia miesiąca Adar święto Purim. Weselą się, piją i bawią. To jest żydowski karnawał. Trwa jeden dzień, ale raz w roku wolno wypić tyle, by nie móc odróżnić Hamana od Mordechaja.

Księga ta jest istotna w tradycji żydowskiej jeszcze z kilku powodów. Po pierwsze, lud ten, dotąd nazywany Izraelem, Hebrajczykami, synami Jakuba, zostaje na trwale związany z kolejnym imieniem: Żydzi, potomkowie Judy.

Ważne jest zdanie, które pada pod koniec Księgi Estery: „I przyjęli to wszystko Żydzi, że co zaczęli, czynić będą”. Te słowa powiązane są z wydarzeniami znanymi z Księgi Wyjścia. Wtedy Izrael otrzymał Torę wypowiadając słowa: „wypełnimy i zrozumiemy”. Jakby chcieli powiedzieć: otrzymujemy dar, bierzemy, choć nie znamy jego treści i zaleceń; ta księga będzie naszym przewodnikiem, będziemy z niej czerpać swoje prawa. Jak pisał Emmanuel Levinas: „I oto, gdy przyjrzeć się temu z bliska, ta dobrowolna akceptacja najpierw odwołuje się do praxis, a dopiero potem do przylgnięcia. Nie tylko akceptacja poprzedza analizę rozumową, ale praxis poprzedza zgodę”. Rozumienie wymaga czasu, stosowania przepisów, doświadczenia ich sensu i wymagań. Długo trwa dojrzewanie ludu do wiedzy. To nie jest jednorazowy skok od niewiedzy i niewoli do jasności i samowiedzy. Pedagogika ­Tanach jest cierpliwa i wymagająca. Potrzeba wielu pokoleń, by zrozumieć sens Tory. A jej zrozumienie dokonało się w czasach wygnania do Persji. Stało się to za czasów Mordechaja i wydarzeń związanych z zapowiedzią zagłady Żydów. Być może tak dramatyczne wydarzenia czynią ludzi mądrzejszymi i lepiej widzą oni przeznaczenie i prawa swojego narodu. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 3/2019