Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Początek 1919 - z terenów na wschód od Bugu wycofuje się armia niemiecka, wkraczają wojska polskie i bolszewickie.
14 lutego - pierwsza wymiana ognia na Polesiu, początek starć.
Kwiecień - polska "wyprawa wileńska", odbicie Wilna.
Wiosna i lato - Polacy zajmują Słonim, Pińsk, Łuck, Nowogródek, Wilno, Mińsk i Ostróg. Piłsudski wstrzymuje marsz, nie chcąc wspierać "białych" Rosjan generałów Denikina i Kołczaka walczących z bolszewikami. Rozmowy z bolszewikami w Białowieży i Mikaszewicach. Piłsudski żąda m.in. wstrzymania działań przeciw Ukraińskiej Republice Ludowej; zerwanie rozmów.
8 grudnia - mocarstwa zachodnie uznają prawa Polski do budowy administracji tylko na zachód od Bugu.
Styczeń 1920 - żołnierze gen. Edwarda Rydza-Śmigłego zajmują Dyneburg i oddają go Łotwie.
Marzec - oddziały gen. Władysława Sikorskiego zajmują strategiczne punkty Mozyrz i Kalenkowicze, przerywając komunikację między północnym a południowym frontem bolszewickim. Między rządami trwa wymiana not dyplomatycznych.
21 kwietnia i 24 czerwca - porozumienia polityczne i wojskowe z Symonem Petlurą, szefem rządu Ukraińskiej Republiki Ludowej: Petlura rezygnuje z Galicji Wschodniej i Wołynia, w zamian otrzymuje pomoc wojskową do wyparcia bolszewików z ziem na wschód od Dniepru.
25 kwietnia - "wyprawa kijowska" na Ukrainę, 7 maja zajęcie Kijowa.
5 czerwca - ofensywa Armii Konnej Siemona Budionnego na południu, przerwanie frontu, odwrót z Kijowa.
1 lipca - powołanie Rady Obrony Państwa.
4 lipca - ofensywa bolszewicka na północy. Polacy nie utrzymują linii Niemna, chaotyczny odwrót.
10 lipca - państwa Ententy na spotkaniu w Spa obiecują wsparcie dyplomatyczne, jeśli Polska przystanie na linię Curzona (z Lwowem po stronie rosyjskiej) jako granicę wschodnią.
24 lipca - powołanie Rządu Obrony Narodowej z premierem Wincentym Witosem. Warszawę zaczynają opuszczać przedstawicielstwa zagraniczne, pozostaje tylko nuncjusz apostolski Achille Ratti (przyszły Pius XI).
30 lipca - w Białymstoku powstaje zalążek rządu przyszłej polskiej republiki rad: Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski (Polrewkom) z Julianem Marchlewskim na czele. Na działalność organizacyjną otrzymuje z kasy Czeki (bolszewickiej bezpieki) milion rubli.
14 sierpnia - początek rokowań pokojowych w Mińsku.
13-18 sierpnia - bitwa warszawska, Budionny wbrew rozkazom szturmuje w tym czasie Lwów.
16 sierpnia - odsłoniętą flankę rosyjską atakuje od południa polska grupa operacyjna znad Wieprza.
17 sierpnia - bitwa na polach Zadwórza, "polskie Termopile": w całodziennej walce z kawalerią Budionnego zginęli wszyscy (312) żołnierze ochotniczego oddziału kpt. Bolesława Zajączkowskiego.
31 sierpnia - wielka bitwa kawaleryjska pod Komarowem między Armią Konną Budionnego a oddziałami płk. Juliusza Rómmla; rozgromienie Rosjan.
20-28 września - kolejne wielkie zwycięstwo Polaków w bitwie nad Niemnem.
12 października - podpisanie zawieszenia broni.
18 marca 1921 - podpisanie pokoju w Rydze: granica między Polską a Rosją biegnie od Dźwiny przez Białoruś, bagna Polesia, do Zbrucza i Dniestru. Polska musi internować wciąż walczących przeciw bolszewikom żołnierzy ukraińskich.
Oprac. Maciej Müller
