Rytualna czystość

Druga to mycie rąk. Mowa o tym w Księdze Kapłańskiej. Nakazuje się, by każdy, kogo dotknie „cierpiący na wycieki, nie umywszy rąk swoich w wodzie, upierze szaty swoje i umyje się wodą” (Kpł 15, 11). Sam chory ma się zanurzyć w wodzie. Umyć się cały ma również ten, z kogo wyszło nasienie złączenia. Podobnie umyć się ma niewiasta po złączeniu. Kobieta w siedem dni po miesiączce również, wedle Księgi Kapłańskiej, ma się cała zanurzyć w wodzie. Te reguły są do dziś w kręgach tradycyjnych bardzo surowo przestrzegane. Mężczyzna nie może spać obok kobiety krwawiącej. Nie może się do niej zbliżyć. Obowiązuje go w czasie okresu żony całkowita wstrzemięźliwość seksualna. Zanurzenie w mykwie jest wymagane od kapłana (dzisiaj od wszystkich ortodoksyjnych żydów) przed Jom Kippur oraz po konwersji. Zanurzyć się w wodzie trzeba całym ciałem, przyjmując postawę niemowlęcia, kolanami zasłaniając swoje genitalia. Należy zamknąć oczy i oczywiście odmówić stosowne błogosławieństwo. Do mykwy prowadzi zwykle siedem stopni (siedem dni stworzenia). Archeologowie znaleźli w Izraelu wiele mykw. Najstarsze pochodzą mniej więcej z pierwszego wieku wspólnej ery. Ponad sto odkryto tylko wokół drugiej Świątyni. Zwyczaj zanurzania się w łaźni ma mniej więcej dwa tysiące lat.

Słowo „mykwa” jest przez językoznawców łączone ze słowem „nadzieja”.

Rabi Akiwa odnosząc się do słów z Księgi Jeremiasza nazwał Boga „mikewe” – „nadzieją Izraela” i mówił: tak jak mikewe (mykwa) oczyszcza nieczystych, tak Święty Jedyny, błogosławiony On oczyszcza Izrael.

O nakazie mycia rąk mowa jest wielokrotnie w Torze oraz w Psalmach (6, 26). Myje się dłonie, nalewając czystą wodę do specjalnego naczynia. Polewa się je w milczeniu, dwukrotnie odmawiając specjalne błogosławieństwo. „Błosławionyś Ty, Haszem, nasz Królu wszechświata, który uświęciłeś nas swoimi nakazami i nakazałeś nam podniesienie/umycie rąk”. Myć ręce należy rano po przebudzeniu. Niektórzy myli je przed każdym odmówieniem modlitwy „Szma” (Słuchaj Izraelu). Myć ręce trzeba przed posiłkiem, nim pobłogosławiona w szabat zostaje chała, po dotknięciu swoich intymnych organów lub po zetknięciu z nieczystością (martwe ciało), po wizycie w łazience, po wyjściu z cmentarza. Osobne i o wiele surowsze reguły obowiązywały kapłanów.

Były i są to bardzo ważne nakazy. Służą zdrowiu, co oczywiste, wyróżniają Izraelitów pośród innych ludów, które nie zawsze lubiły czystość, ale przede wszystkim są realizacją nakazów danych przez Boga. Zdaniem kabalistów mycie poranne oczyszcza nas ze złych duchów, które mogły we śnie wkroczyć do naszych ciał i je zanieczyścić. Przez tysiąclecia te reguły były i są uszczegóławiane. Wiele uwagi poświęca się tym zwyczajom w Talmudzie i w wiekopomnym dziele rabina Josefa Karo, „Szulchan aruch” (Nakryty stół). Te przykazania pokazują, jak religia wkracza do życia codziennego. Jest obecna w niezliczonych gestach, zachowaniach i nigdy nie pozwala o sobie zapomnieć. ©