86-letni historyk chrześcijaństwa i Kościoła patrzy na świat z dystansem. Dla niego judaizm, chrześcijaństwo, nie mówiąc o islamie, to religie "bardzo młode i żywotne". Delumeau uczy zapomnianej dziś, przynajmniej w publicystyce, sztuki relatywizowania obrazu współczesności. W wywiadzie słowo "relatywizacja" zostało zresztą ujęte w cudzysłów - nie wiem, czy potrzebnie. Nie zdoła zmierzyć się ze współczesnością ten, kto nie potrafi napierających na niego zjawisk zrelatywizować. Nie dlatego, że "wszystko jest względne", ale dlatego, że nie wszystko jest absolutne. Relatywizowanie wszystkiego niszczy nie tylko religie, ale w ogóle kulturę, absolutyzowanie wszystkiego też je zabija.

Mniejsza o to, czy zmiany wynikłe z kryzysu w Kościele pójdą w kierunku przewidywanym przez Delumeau - czy np. środkiem zaradczym na niedobór księży okaże się wyświęcanie kobiet....