Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
A jest to historia wyjątkowa, przede wszystkim dlatego, że w okresie powojennym dokonała się tu bezprecedensowa w dziejach Europy całkowita wymiana ludności. Przybywający z różnych stron ekspatrianci musieli zaczynać zupełnie od zera i zbudować na cudzych gruzach własne miasto. Z drugiej strony w historii tych ziem jak w soczewce skupiają się powojenne losy Polski i Europy.
Wyjątkowość i delikatność zadania, które stoi przed Ośrodkiem, polega też na tym, że podejmowane tematy dla wielu są wciąż żywym wspomnieniem, elementem osobistej i zbiorowej przeszłości. Przeszłości, która decydowała o historii tego miasta, jego obecnym charakterze, ale i wpływa na przyszły jego kształt.
Dokumentacja przeszłości
Jednym z podstawowych zadań Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” jest ochrona wspomnień świadków wyjątkowej historii Wrocławia i Dolnego Śląska, którzy przybyli na te ziemie po wojnie często wbrew swojej woli; utrwalanie pamięci o tym, co działo się na Ziemiach Zachodnich po okresie cierpień i zniszczeń II wojny światowej, pamięci o tym, jak zwykli ludzie „oswajali” obcy sobie Wrocław, zmagali się z codziennymi trudnościami okresu PRL, walczyli z komunizmem i przekształcali miasto w miejsce, które lada chwila stanie się Europejską Stolicą Kultury.
Dlatego też w Centrum Dokumentacyjnym Ośrodka są gromadzone, opracowywane i udostępniane relacje świadków historii, a wydawany przez Ośrodek „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej” popularyzuje nie tylko same relacje, ale również metodologię ich zbierania i opracowywania. Ośrodek pełni również rolę depozytariusza pamiątek i dokumentów przynoszonych przez świadków historii oraz unikalnych kolekcji fotograficznych, np. NAF Dementi, udostępnianej na stronie www.nafdementi.pamieciprzyszlosc.pl.
Działalność naukowa
Wspierany przez wrocławskie środowisko akademickie Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” inicjuje (np. poprzez program stypendialny dla młodych badaczy) i prowadzi badania naukowe nad najnowszą historią Ziem Zachodnich i Północnych, a wiedzę o nich upowszechnia w wydawanych przez siebie publikacjach naukowych i popularnonaukowych.
Wśród poruszanych do tej pory tematów znalazły się m.in. powojenna turystyka w Sudetach, sytuacja dzieci, młodzieży i studentów czy historia klubu sportowego Śląsk Wrocław. W centrum zainteresowania Ośrodka znajdują się również dzieje i rola Kościoła katolickiego na Ziemiach Zachodnich, a w szczególności postać pierwszego powojennego biskupa wrocławskiego, kardynała Bolesława Kominka, autora słów „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”, które przeszły do historii Europy i stały się kamieniem milowym na drodze do pojednania polsko-niemieckiego.
Ośrodek od początku swojego istnienia dba o pamięć o wrocławskim metropolicie, podejmując szereg projektów dotyczących jego życia i działalności, a także okoliczności powstania i znaczenia Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r. Kardynałowi poświęcone zostały już opracowania naukowe nieznanych dotąd szerzej archiwaliów, film dokumentalny, spektakl teatralny, serwis internetowy www.kardynalkominek.pl, a nawet komiks.
Nowoczesna edukacja i patriotyzm jutra
Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” realizuje misję popularyzacji najnowszej historii Wrocławia i Dolnego Śląska przy wykorzystaniu nowoczesnych metod i technologii, atrakcyjnych zwłaszcza dla młodych ludzi.
Projekty edukacyjne, takie jak historyczne gry miejskie, konkursy dla uczniów i studentów, komiksy historyczne, koncerty, festiwale, spektakle teatralne, debaty i spotkania ze świadkami historii ukierunkowane są na rozwój wiedzy, wrażliwości i zainteresowania własną historią oraz na promowanie wartości takich jak: solidarność, tolerancja dla innych kultur i narodów oraz szacunek dla przeszłości i wspólnego dziedzictwa kulturowego – narodowego i europejskiego, będących nieodłącznymi elementami nowoczesnego patriotyzmu.
Wśród metod prezentacji historii, które cieszą się dużym zainteresowaniem zwłaszcza młodego pokolenia, są realizowane przez Ośrodek interaktywne wystawy wirtualne, na których prezentujemy ciekawe postaci, takie jak Ewa Szumańska (www.mloda-lekarka.pl), Jerzy Woźniak (www.jerzywozniak.pl) czy Władysław Żmuda (www.trenerzmuda.pl) oraz ważne dla Wrocławia wydarzenia, jak np. największa w historii PRL manifestacja uliczna, która odbyła się we Wrocławiu i Lubinie 31 sierpnia 1982 r. (www.31sierpnia1982.pl).
Centrum historii „zajezdnia”
Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” zmierza również do utworzenia we Wrocławiu nowoczesnego miejsca spotkań z historią: regionalną i ponadregionalną. Centrum Historii „Zajezdnia” będzie zlokalizowane w historycznej zajezdni autobusowej przy ul. Grabiszyńskiej, gdzie rozpoczęły się strajki wrocławskiej Solidarności. Ośrodek będzie tam realizował działania takie jak: wystawy, projekty edukacyjne, naukowe, artystyczne i kulturalne, które służyć będą prezentacji powojennej historii Wrocławia i Dolnego Śląska jako ważnego elementu dziedzictwa Europy i ukazywać jej znaczenie w kontekście europejskich przemian po II wojnie światowej. Otwarcie „Zajezdni” zostało zaplanowane jako jedno z ważniejszych wydarzeń w ramach Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku.
Zespół
Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” to nie tylko misja i realizowane w jej ramach projekty, ale przede wszystkim ludzie przekonani, że wartości historyczne i kulturowe, stworzone przez Polaków we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku, miały ogromne znaczenie w historii Polski i wywarły istotny wpływ na przezwyciężenie pojałtańskiego podziału Europy.
Ludzie pełni pomysłów i pasji, którą zarażają kolejne pokolenia. Ludzie, którzy wierzą, że pamięć o przeszłości i jej ochrona mają ogromne znaczenie dla przyszłości – Wrocławia, Polski, Europy.
ZOBACZ:
www.mloda-lekarka.pl
www.jerzywozniak.pl
www.trenerzmuda.pl
www.31sierpnia1982.pl