Muzyka i historia

Zmarł 15 sierpnia 2014 roku, na dwa tygodnie przed swoimi 101. urodzinami. Profesor Jan Ekier – kompozytor, pianista, pedagog, juror Konkursów Chopinowskich,...

25.08.2014

Czyta się kilka minut

inicjator i redaktor naczelny Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina, kawaler Orderu Orła Białego.


Monografia Anety Teichman wykorzystuje nie tylko materiały i dokumenty, ale też rozmowy z bohaterem książki i jego uczniami. Część pierwsza skupia się na biografii, w części drugiej autorka omawia kolejno rodowód pianistyczny Ekiera, jego dokonania jako wykonawcy i krytyczny stosunek do nadmiernego eksponowania indywidualności w wykonawstwie fortepianowym, jego dorobek kompozytorski i założenia działalności pedagogicznej. Przygotowana na jubileusz stulecia Profesora, stała się dziś dla nas podsumowaniem jego długiego i pięknego życia. Praca naukowa nie jest lekturą dla każdego, laikowi trudno się wypowiadać na temat analiz muzykologicznych czy też różnych metod nauczania gry na fortepianie, warto jednak wyłowić niektóre wątki. Zwłaszcza że bardzo w tym pomaga syntetyzująca przedmowa znakomitego chopinologa prof. Mieczysława Tomaszewskiego.

Mamy więc obrazy z krakowskiej młodości Jana Ekiera – kupieckie, ale i muzyczne tradycje rodzinne, portrety pierwszych nauczycieli: Olgi Stolfowej i o. Bernardina Rizziego, ekscentrycznego włoskiego zakonnika („Kiedy szalał na organach w kościele Franciszkanów – pisał Zygmunt Leśnodorski – zdawało się, że burza przewala się pod sklepieniem”), Szkołę Muzyczną im. Władysława Żeleńskiego na parterze kamienicy Pod Śpiewającą Żabą, zaprojektowanej przez Teodora Talowskiego. Następny etap to Warszawa: studia w konserwatorium na wydziałach fortepianu i kompozycji, VIII nagroda w Konkursie Chopinowskim w 1937 r., tajne koncerty w okupowanej Warszawie i jawny już występ 15 sierpnia 1944 r. w gmachu Politechniki, kiedy przez okno wpadła kula karabinowa. „Owacja była olbrzymia” – wspominał Jan Ekier. „Ja ukłoniwszy się kilkakrotnie, takim lekkim gestem, jak gdyby mi chusteczka z kieszeni wypadła, podniosłem tę kulę, mam ją do dzisiejszego dnia”.

Spośród wielu powojennych zatrudnień Profesora wspomnijmy to najważniejsze – pracę nad nowoczesnym wydaniem dzieł Chopina. „Założeniem naczelnym i generalnym – tłumaczy prof. Tomaszewski – stała się wierność intencjom Chopina. Pociągało to za sobą uznanie za przedmiot edycji nie jakiegoś poszczególnego źródła, lecz utworu in potentia, odczytywanego z zapisów źródłowych niosących jego poszczególne stadia”. Temat osobny to trudności, na które napotykała realizacja projektu, konfrontacja wielkiej idei z realiami Peerelu. Ale też biografia Jana Ekiera spleciona jest ściśle z polską historią.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Tomasz Fiałkowski, ur. 1955 w Krakowie, absolwent prawa i historii sztuki na UJ, w latach 1980-89 w redakcji miesięcznika „Znak”, od 1990 r. w redakcji „TP”, na którego łamach prowadzi od 1987 r. jako Lektor rubrykę recenzyjną. Publikował również m.in. w… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 35/2014