Biskup kontra chiński knebel

Jedną z postaci najbardziej zaangażowanych w obronę praw człowieka w byłej brytyjskiej kolonii, która w 1997 r. powróciła pod rządy Pekinu, jest katolicki biskup Joseph Zen. Prestiżowy “Far Eastern Economic Review" nazywa go “sumieniem Hongkongu".

Prokomunistyczne władze wykonawcze metropolii, od miesięcy forsujące podyktowaną przez Pekin ustawę, ugięły się pod wpływem półmilionowej demonstracji, która w pierwszy dzień lipca przemaszerowała ulicami miasta. Biskup Zen, w obawie przed prowokacją, nie przyłączył się do protestujących, lecz modlił się za demonstrantów w kościele.

71-letni hierarcha, od grudnia 1996 r. ordynariusz w Hongkongu (siedem milionów mieszkańców, 250 tys. katolików) słynie z bezpardonowej krytyki komunistycznego rządu Chin, głośno upominając się o los prześladowanych dysydentów i bez ogródek nazywając Państwo Środka “dyktaturą". Biskup wychodzi z założenia: “Kto milczy, ten będzie winny".

Dopóki Pekin stwarza przynajmniej pozory repektowania odnoszącej się do Hongkongu zasady “Jeden kraj, dwa systemy", Zen może czuć się względnie bezpieczny. Wkrótce jednak może znaleźć się w poważnych tarapatach. Jak przyznał w wywiadzie dla tygodnika “Der Spiegel" (28/2003), reguła “jeden kraj, dwa systemy" odchodzi w przeszłość: parlament stał się chińską “maszynką do głosowania", Pekin przejął kontrolę nad niektórymi tytułami prasowymi itd. Biskup obawia się, że komuniści zablokują planowane na 2007 r. demokratyczne wybory szefa rządu, a na 2008 r. - parlamentu.

Największy niepokój budzi jednak “ustawa kneblująca", zwana oficjalnie “antywywrotową". Zen: “To prawo wymierzone jest nie tylko w potencjalnych wywrotowców. Grozi ciężkimi karami za każdą »nie autoryzowaną publikację« artykułów, która zagraża »bezpieczeństwu narodowemu«. Nawet samo posiadanie takich informacji może być pretekstem do skazania - dostrzegam w tym istotne zagrożenie dla wolności prasy. Wedle projektu ustawy administracja Hongkongu mogłaby ponadto zakazać działalności każdej organizacji, która w Republice Ludowej zabroniona jest ze względu na rzekome zagrożenie dla kraju". W taki sposób chińscy komuniści zwalczają sektę Falun Gong, ale biskup Zen uważa, że podobny mechanizm represji mógłby dotknąć katolików. W Chinach obok podporządkowanego rządowi, ale nie uznąjacego zwierzchności Watykanu Patriotycznego Stowarzyszenia Katolików Chińskich, działa tzw. Kościół podziemny - wierny papieżowi, ale represjenowany przez władze. Diecezja w Hongkongu utrzymuje kontakty z prześladowanym biskupami “podziemnymi", łatwo mogłaby zatem zostać oskarżona o działalność wywrotową. Biskup Zen jest też pesymistą w sprawie ewentualnego porozumienia między Chinami a Stolica Apostolską, gdyż  “Pekin nie jest gotowy do kompromisów, żądając naszej kapitulacji.Chiny upierają się, by wyznaczać biskupów, czego my nie możemy zaakceptować". Dziennikarze “Spiegla" poprosili też Zena, by skomentował wypowiedź jednego z chińskich oficjeli, że każdy, kto występuje przeciw ustawie-kneblowi, “nosi w piersi diabła". Biskup odparł: “Do końca nie był wcale w błędzie. Wszyscy mamy w sobie diabła, ale mamy też anioła".

MZ, “Der Spiegel", inf. własne

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 30/2003