Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Jestem siostrzenicą pułkownika i w rocznicę wydarzenia, ważnego chyba dla nas wszystkich, chciałabym przypomnieć jego postać.
Bajan pochodził ze Stanisławowa i tam chodził do szkoły. W 1918 r., jako 17-latek, przerwał naukę, aby dołączyć do młodocianych obrońców Lwowa. Tam też rozpoczął karierę wojskową. Po wojnie polsko-bolszewickiej przeniósł się do lotnictwa, najpierw na kurs obserwatorów, a następnie na kurs podstawowego i wyższego pilotażu w Bydgoszczy, które ukończył w 1925 r. Stacjonował w 3. Pułku Lotniczym w Poznaniu, potem w 11. Pułku Myśliwskim w Lidzie, skąd w 1928 r. przeniesiono go do 2. Pułku Lotniczego w Krakowie. Od 1935 r. płk Bajan był związany ze szkoleniem - najpierw w Inspektoracie Polskich Sił Powietrznych w Warszawie, a od 1938 r. kształcąc młode kadry lotnicze w Centrum Wyszkolenia w Dęblinie. Chwile wolne od służby poświęcał współtworzonemu przez siebie lotnictwu sportowemu. Spod jego ręki wyszły setki młodych pilotów, na których oparły się Polskie Siły Powietrzne, i to oni właśnie zyskali zasłużoną chwałę podczas wojny, zasilając siły RAF-u.
Ranny w czasie bombardowania Dęblina, Bajan stracił władzę w lewej ręce. Mimo to, dołączył do brytyjskich sił powietrznych i od 1942 r. uczestniczył w lotach bojowych 316. dywizjonu myśliwskiego. Miał z tym spore trudności, bo swobodne używanie rąk jest dla pilota nieodzowne, i tylko dorobienie do bezwładnej dłoni specjalnych haczyków oraz sprężynowych uchwytów umożliwiło mu udział w zadaniach bojowych. W 1943 r. objął dowództwo nad polskim lotnictwem myśliwskim. Po wojnie został na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł w 1967 r.
Bajan był jednym z niewielu pilotów, dla których latanie było sztuką, wymagającą nie tylko silnej ręki i precyzji, ale również poczucia piękna. Mój wuj był artystą, po prostu.
JANINA PIEKARSKA (Gdynia)
