Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Tego dnia Kościół zawsze czyta opis Męki Jezusa zaczerpnięty z Ewangelii św. Jana (J 18 – 19). Jest to opis niezwykły – pełen fundamentalnych znaczeń ukrytych w znakach wielkości okruchów.
Znak pierwszy: ogród. Tylko Jan nazywa Getsemani „ogrodem”: „był tam ogród, do którego wszedł On i jego uczniowie” (J 18, 1). Janowy „ogród” (grec. kepos, Wlg. hortus) – u św. Łukasza jest „miejscem”, u św. Marka i św. Mateusza „polem” (grec. chorion, Wlg. praedium). W „ogrodzie” też rozgrywa się ostatni akord Janowej Pasji: „na miejscu, gdzie Go ukrzyżowano, był ogród, w ogrodzie zaś nowy grób...” (J 19, 41). W ten sposób „ogród” staje się swoistą klamrą opisu Męki, słowem-kluczem do jej przeniknięcia. „Ogród” wywołuje w nas nieuchronnie skojarzenie raju. I słusznie. O to skojarzenie właśnie chodzi. Jezus w Janowej Pasji jest bowiem nowym Adamem; Golgota jest miejscem narodzin nowej ludzkości – z Nowego Adama i z nowej Ewy – „Niewiasty” (Maryja/Kościół) stojącej po krzyżem, zapowiedzianej w proroctwie z Księgi Rodzaju: „wprowadzam nieprzyjaźń między ciebie a Niewiastę, między potomstwo twoje a Potomstwo Jej” (Rdz 3, 15). W tej optyce Krzyż nie jest już szubienicą – jest rajskim drzewem życia, do którego ludzkość po grzechu Adama straciła dostęp; teraz jednak będzie spożywać jego owoce – Eucharystię, której znakiem jest krew wypływająca wraz z wodą (zapowiedź chrztu) z boku Jezusa.
Znak drugi: tunika Jezusa – „nie szyta, ale cała tkana od góry do dołu” (J 19, 23). Ten szczegół ukazuje Chrystusa jako Kapłana; taką bowiem szatę, tkaną z jednej nici, nosił (co wiemy z relacji Józefa Flawiusza w „Starożytnościach”) arcykapłan żydowski. Pasja staje się liturgią; dlatego m.in. ocet zostaje podany Jezusowi do ust na hizopie, a nie na włóczni (hizopem posługiwano się w liturgii świątynnej przy różnego rodzaju pokropieniach). W tej liturgii Chrystus-Kapłan składa na ofiarę samego siebie; na tym właśnie polega natura Jego kapłaństwa – na utożsamieniu kapłana z ofiarą. Zostaje zabity w dniu „Przygotowania”, w chwili, kiedy w świątyni zabijano baranki przeznaczone na wieczerzę paschalną. To On jest Barankiem paschalnym – Jego kości nie mogą być łamane (zgodnie z przepisem z Księgi Wyjścia – por. Wj 12, 46).
Znak trzeci: sto funtów mieszaniny mirry i aloesu – przyniesione przez Nikodema dla namaszczenia ciała Jezusa. 32 kilogramy! O wiele więcej, niż było potrzeba. Ale też to nie jest zwyczajny pogrzeb – to jest pogrzeb Króla! Jezus jest Królem w ciągu całej Pasji Janowej. Potwierdza to sam wobec Piłata. Jego śmierć jest aktem Jego królewskiej wolności. Swój krzyż niesie dla siebie sam. Jan nie zna Szymona z Cyreny. Nie ma też u Jana szyderców i kpiarzy, którzy by drwili z Jezusa na krzyżu. Krzyż jest tronem, jest miejscem wywyższenia; owszem, jest też czytelnym znakiem tego, jak dalece Jezusowe „królowanie” odbiega od tego, co człowiek zwykle rozumie pod słowem „władza”.
Adam – Kapłan – Król. Życie – Ofiara – Wolność. Chrystus. A z Nim – my.
