Na skróty

• Konferencji towarzyszyła wystawa w Galerii ZPAP Sukiennice, zatytułowana “Sonorité visuelle. Maria Jaremianka, Witold Gombrowicz, Józef Jarema" (Józef Jarema, brat Marii, również malarz, po II wojnie pozostał na emigracji i w latach 60. był sąsiadem Gombrowicza na południu Francji).
• W ramach 8. Festiwalu Ludwiga van Beethovena (31 marca - 9 kwietnia) w Warszawie odbędzie się 17 koncertów kameralnych i symfonicznych, z udziałem tak znanych solistów, jak skrzypek Gidon Kremer i pianista Barry Douglas. Szczegóły: .
• Rozpoczął się Rok Polski na Ukrainie. W jego ramach zostaną zaprezentowane m.in. tłumaczenia “Kosmosu" Witolda Gombrowicza, “Abecadła" Miłosza, książek Hłaski, Tokarczuk i Vargi, wystawy: “W stronę Schulza" oraz “Zanurzenie" (m.in. prace Nowosielskiego i Tarasewicza), przegląd filmów Andrzeja Wajdy.
• Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru na polskich scenach odczytano orędzie Jerzego Jarockiego: “Tragiczne wydarzenia w Madrycie zaciążyły nad naszym świętem. Bez względu na to, czy to nieszczęsny Duch Czasów odsłonił swoje najgorsze oblicze, czy też po raz któryś już u początków XXI wieku pada sygnał, że rozpoczął się bezpardonowy, krwawy spór o koncepcję Człowieka - Teatr nie będzie mógł milczeć. Będzie musiał wziąć udział w tej debacie. Teatr europejski nie uchylał się zresztą od tego tematu. Opowiadał o cierpieniu, o bólu i gwałcie. Tylko że wszyscy wiemy, z jakim skutkiem. Wiek XX dał zawstydzającą odpowiedź. Mimo wszystko musimy próbować. Musimy ufać, że się uda. Że kolejny raz uda się ludzkości wyzwolić, wyślizgnąć z obłędu".
• W Centrum Sztuki Studio (Warszawa) odbyła się dyskusja “Młodsi zdolniejsi 5 lat później", z udziałem Łukasza Drewniaka, Wojciecha Majcherka oraz Piotra Gruszczyńskiego, autora słynnego już określenia “młodsi zdolniejsi", którym opatrzył reżyserów tworzących współczesny polski teatr - m.in. Krzysztofa Warlikowskiego, Grzegorza Jarzynę i Annę Augustynowicz. Obszerny wywiad z Gruszczyńskim publikują najnowsze “Opcje" (2003, nr 6). O portretowanych przez siebie artystach krytyk powiada: “Wszyscy ci ludzie tworzą teatr z najgłębszej potrzeby badania świata, w którym on funkcjonuje. Nikt z nich nie traktuje sceny jako miejsca służącego zabawie czy rozrywce. Ci reżyserzy nie podjęli tradycji teatru politycznego, publicznego, choć, jak wiadomo, każda działalność teatralna jest polityczna, ale na nowo - bez manifestów i górnolotnych deklaracji - zdefiniowali misję tej sztuki. Chodzi o samopoznanie, które trzeba widzom umożliwić. Wiąże się ono z bolesnym zabiegiem zdzierania pancerza hipokryzji i samozadowolenia, który narusza czasem emocjonalne bezpieczeństwo widzów. To teatr esencjonalnej intymności, która nie cofa się przed pokazaniem najtrudniejszych stanów psychicznych, dotknięciem najbardziej mrocznych tajemnic egzystencji. (...) To przeżycie pozostaje w nas na długo, nie daje o sobie zapomnieć, staje się częścią nas samych. I to jest istota nowego teatru. Istnieje natomiast inne niebezpieczeństwo, które wiąże się z wkraczaniem w obszar obecnego w człowieku zła. Tkwi tu pewna pułapka: kiedy nie mówi się o złu, to się z nim nie walczy, pozwala się mu istnieć i rozpowszechniać. Natomiast jak się o nim mówi - nawet po to, żeby je zwalczać - to jednocześnie robi mu się swoistą propagandę. Ci reżyserzy mówią tak wyraźnie, że trudno sobie wyobrazić, by mogli pracować po ciemnej stronie. Ale już samo naruszanie strefy niepojętego mroku wiąże się z ryzykiem". W katowickim dwumiesięczniku znajdziemy też m.in. rozmowy z Anną Augustynowicz i Andrzejem Sosnowskim oraz dyskusję o postmodernizmie z udziałem Krzysztofa Kłosińskiego, Michała Pawła Markowskiego, Stefana Szymutki i Krzysztofa Uniłowskiego.
• Zakończyły się 29. Krakowskie Reminiscencje Teatralne, na których oglądać można było m.in. “Gry" Redbada Klynstry (Teatr Współczesny, Wrocław), “Do piachu" Tadeusza Różewicza (Teatr Provisorium i Kompania Teatr) oraz przedstawienia z Moskwy i Belgradu.
• W wieku lat 81 zmarł Andrzej Hausbrandt, teatrolog, autor m.in. popularnego podręcznika “Elementy wiedzy o teatrze" oraz wywiadu-rzeki z Gustawem Holoubkiem.
• Łódzka Galeria 86 przygotowała wystawę “100 procent abstrakcji. Nowocześni w Łodzi. 1955-1965", przypominającą prace 14 autorów, m.in. Jerzego Nowosielskiego, Stanisława Fijałkowskiego, Stefana Krygiera, Romana Modzelewskiego oraz Stefana Wegnera.
• We wrocławskim Muzeum Narodowym otwarto wystawę inspirowanych Biblią grafik Marca Chagalla, pochodzących ze zbiorów muzeum malarza w Witebsku.
• Warszawska Galeria Grafiki i Plakatu prezentuje serię 20 litografii Jana Lebensteina, które artysta wystawił 30 lat temu w paryskiej Galerii Lambert. “Czy pozostał aktualny? - zastanawia się Monika Małkowska. - Tak, bo zarówno wtedy był, jak i obecnie pozostaje zjawiskiem osobnym, poza modą. Dotykał bolesnych miejsc, których nigdy człowiek nie zaleczy. Nadal milionom ludzi doskwiera samotność wśród innych i dręczą erotyczne zawirowania, wciąż nie daje spać poczucie nieudacznictwa, niedopasowania do świata, przemieszane ze świadomością własnej wartości. (...) A jednocześnie fascynuje sposób, w jaki artysta to przekazywał".
• Nowy numer “Czasu Kultury" (2003, nr 6) przynosi obszerny blok materiałów poświęconych papierosom, cygarom i dymowi: Lech Bukowski pisze o dymie u Cocteau i Kafki, Anna Jakubik o cygarach Fidela Castro i Ernesto Che Guevary, Elżbieta Wiącek o papierosach w filmach Jarmuscha, a Piotr Marciniak o roli komina w architekturze.
• Krakowskie Muzeum Stanisława Wyspiańskiego ma nową siedzibę - odremontowaną Kamienicę Szołayskich przy ul. Szczepańskiej 11.
• W Lublinie (1-4 kwietnia) odbywają się piąte Międzynarodowe Dni Filmu Dokumentalnego “Rozstaje Europy", prezentujące filmy z Polski, Białorusi, Rosji, Serbii, Słowacji i Niemiec, m.in. ukraiński dokument “Wołyń - znak nieszczęścia" oraz dwa filmy o Warszawie - Marii Zmarz-Koczanowicz i Rosjanina Dmitrija Kabakowa.
• W ciągu niespełna miesiąca wyświetlania “Pasję" Mela Gibsona obejrzało w Polsce ponad 2 miliony widzów.
• Od 5 kwietnia w Centrum Kultury “Zamek" w Poznaniu można będzie oglądać wystawę fotografii Roberta Doisneau, słynnego portrecisty mieszkańców powojennego Paryża.
• Andrzej Marek, dziennikarz “Wieści Polickich", skazany za zniesławienie na 3 miesiące pozbawienia wolności, nie trafi na razie do więzienia - sąd, biorąc pod uwagę ciążę żony oskarżonego, odroczył o pół roku wykonanie kary. W obronie Marka, który w artykule zarzucił lokalnemu urzędnikowi korupcję, protestowali - w klatce ustawionej przed budynkiem Sejmu - znani polscy dziennikarze.
• Koncern Agora wprowadził na rynek nowy tytuł prasowy - miesięcznik “Avanti", poświęcony modzie, pielęgnacji urody i zakupom.
• W Toruniu powstanie pomnik bohaterów filmu “Rejs" - Jana Himilsbacha i Zdzisława Maklakiewicza.
• Dziennik “Fakt" drukuje komiks z odcinkami nowych przygód Tytusa, Romka i A'Tomka.

(af)