Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W połowie maja w Gdyni otwiera się Muzeum Emigracji. W czerwcu do swej nowej siedziby zaprosi Muzeum Śląskie w Katowicach.
Najważniejsze: w muzeach pojawili się zwiedzający. Tłumnie. Według danych Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w 2013 r. (nowszych danych brak) było ich ponad 29 milionów. Dla porównania: w roku 2008 niecałe 21 milionów. Przyciągają nowo, atrakcyjnie zaaranżowane wystawy stałe oraz – coraz ciekawsze – czasowe. Zamkniętą przed kilkoma dniami wystawę Olgi Boznańskiej w warszawskim Muzeum Narodowym obejrzało ponad 80 tys. osób. Muzea stały się miejscem spędzania wolnego czasu, rozrywki, ale też nauki. Edukacja stała się dzisiaj jednym z ich najważniejszych zadań. W lekcjach muzealnych – a to tylko jedna z proponowanych ofert – w 2013 r. brało udział 1,7 mln osób.
Wielu polityków, a także dziennikarzy długo nie potrafiło dostrzec tych wszystkich zmian. Muzea uchodziły za instytucje anachroniczne i nieprzyjazne dla widzów. Okazją do przełamania stereotypów był zakończony przed kilkoma dniami I Kongres Muzealników Polskich. Pokazał on osiągnięcia, ale też problemy. Chociaż wzrasta liczba muzeów, to nadal słabo wypadamy na tle innych krajów. W Polsce 2,1 muzeów przypada na 100 tys. mieszkańców. W Czechach zaś 4,9, a w Niemczech 8,1. Muzea dzisiaj są przede wszystkim samorządowe. Jedni włodarze dostrzegają wagę muzeów, inni zaś traktują je jako obciążenie, nie dostrzegając ich kulturowej i społecznej roli. Górę bierze myślenie w kategoriach krótkookresowych wyników ekonomicznych. Stąd np. pomysły łączenia muzeów z innymi instytucjami: domami kultury lub bibliotekami. Bywa też, że muzea to kolejne miejsca, w których – nie patrząc na kompetencje – zatrudnia się według politycznego klucza.
W muzeach zasadniczo zarabia się źle, a nawet bardzo źle (podobnie jak w innych instytucjach kultury). Trudno też przyciągnąć młode pokolenie. Pensje dziś są jednym z najważniejszych problemów i nieprzypadkowo Kongres zbiegł się z protestem pracowników krakowskiego Muzeum Narodowego. Czeka nas wreszcie poważna rozmowa o tym, czym ma być muzeum. Miejscem rozrywki, jak chcą niektórzy, a może integracji społecznej, wprowadzania nas w przeszłość, formowania tożsamości i mówienia o współczesności. To dyskusja ważna nie tylko dla muzealników. ©
