Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Chcącym Go ukamienować przeciwnikom – wzburzonym, że „czyni siebie samego Bogiem” – Pan odpowiada: „Czyż nie jest napisane w waszym prawie: Ja rzekłem: Bogami jesteście?” (J 10, 34).
Zaintrygowało mnie określenie: „w waszym prawie”; zacząłem więc szukać źródła cytatu Jezusa. Skąd go zaczerpnął? Nie bez zdumienia odkryłem, iż jedynym możliwym odwołaniem mógł być Psalm 82 (właściwie cały, a szczególnie werset 6.) A więc nie Tora. I nie którakolwiek z Ksiąg tzw. Historii Deuteronomicznej, ale Księga Psalmów. Księga modlitwy Izraela. Kościoła – również.
Czy księga modlitwy może zostać nazwana księgą prawa? Przez chwilę przychodziły mi do głowy dość „dziwne” pytania: czy Jezus wypowiedział się nieprecyzyjnie? Czy Jan źle zapamiętał? I źle zapisał? Nic takiego.
Modlitwa jest Prawem. Niesie z sobą, w sobie, zobowiązania. Czasami przyjmuje formę niemal konkretnych norm, jak choćby w „Modlitwie Pańskiej”: „I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom”. Tak bywa z tekstami modlitw, również psalmów, które są pełne postanowień i obietnic składanych Bogu. Myślę jednak, że chodzi o coś jeszcze. Modlitwa staje się Prawem przez to, że jest przede wszystkim poznaniem Boga – odkryciem tego, kim On jest. A to odkrycie i poznanie jest zobowiązujące i przemieniające (dzięki łasce). Nasze postępowanie – nasz ideał moralny – nie jest ostatecznie wyznaczone zbiorem przepisów, spisanym „prawem”, lecz odkryciem, kim jest Bóg, jaka jest Jego wewnętrzna prawda. W odniesieniu do Nowego Testamentu zasadę tę sformułował z mocą i zwięzłością Benedykt XVI: „Torą Mesjasza jest sam Mesjasz”.
Nie ma więc modlitwy „niezobowiązującej”. Jeśli jest ona tylko poznaniem Jezusa – staje się także dla nas „prawem”. Tak jest też z zacytowanym przez Jezusa w omawianym sporze psalmem. Jest krótki, możemy go przytoczyć niemal w całości: „Bóg stanął w zgromadzeniu Bogów, wśród synów Bożych wyrok ogłasza: Jak długo chcecie sądzić krzywdząco, sprzyjać sprawie niezbożnych? Ujmijcie się za słabym, sierotą, ratujcie ubogiego, nędzarza; uwalniajcie biedaka, uciśnionego, wybawcie ich z ręki niezbożnego. Lecz oni nie pojęli, nie zrozumieli (...) A Ja mówiłem: »Bogami jesteście, synami Najwyższego wszyscy«. A jednak pomrzecie jak ludzie, upadniecie jak każdy władca”.
Jak widać, nie raz, lecz dwukrotnie nasz Psalm nazywa ludzi „Bogami” („zgromadzenie Bogów” to Lud Boży) oraz, również dwukrotnie, „synami Bożymi/Najwyższego”.
Zaraz jednak odkrywa przed nimi w tych określeniach ideał. Po czym poznać „Bogów” i „synów Bożych”? Kiedy widać, iż ludzie postępują w zgodzie z tak opisaną swoją naturą?
Po praktykowaniu miłosierdzia. Bogami i synami Najwyższego są ci, którzy potrafią zadbać o słabego, sierotę, ubogiego, nędzarza, biedaka i uciśnionego. Jeśli tego nie czynią, stają się zwykłymi „śmiertelnikami” – są jak każdy człowiek. I – jak każdy – poumierają.
Bóg jest Miłosierdziem. Psalm, w którym spotykam się z Nim, ogłasza mi Prawo: „Stań się miłosierny! Doświadcz tego, że jesteś Bogiem i synem Bożym!”. ©
