Lekcje czytania z...

Debata o polonistyce, która toczyła się na łamach "Tygodnika Powszechnego" przez kilka miesięcy, ujawniła wiele problemów, z jakimi borykają się uczniowie i nauczyciele. W tekście, który zainicjował dyskusję, Paweł Próchniak argumentował, że polonistyka powinna uczyć przede wszystkim interpretacji, winna kształtować umiejętność czytania i rozumienia tekstów. Nie tylko tekstów literackich, ale także wszystkich tekstów kultury, z jakimi młodzi ludzie spotykają się każdego dnia.

Debaty tego rodzaju często kończą się impasem. Owszem, ich uczestnicy diagnozują problemy i sugerują rozwiązania, ale te ostatnie nie mają żadnego przełożenia na realia instytucjonalne. Zmiany w programach szkolnych i uniwersyteckich to jedno. Ale potrzebna jest także zmiana w nastawieniu ludzi, którzy zajmują się polonistyką na co dzień. Właśnie dlatego postanowiliśmy zainicjować ogólnopolską akcję społeczną "Lekcje czytania z...".

Jej celem jest pogłębienie sztuki czytania wśród ambitnych licealistów. Gdy zewsząd słychać głosy o upadku czytelnictwa w Polsce, należy zrobić wszystko, by trudna sztuka czytania znalazła admiratorów w młodym pokoleniu. U podstaw naszego pomysłu leży głębokie przekonanie, że czytanie literatury umożliwia lepsze rozumienie otaczającego nas świata i jest czymś znacznie więcej niż tylko obowiązkiem szkolnym czy rozrywką. Literatura ma zasadniczy wpływ na rozwój świadomości społecznej, poszerza nasze życie i daje nam sposobność oglądania świata cudzymi oczami. Nie odciąga od świata, nie zastępuje go, lecz jeszcze głębiej nas w nim zakorzenia.

"Lekcje czytania z..." to pomysł na wspólne czytanie literatury. Proponujemy serię spotkań dla licealistów, podczas których będą mieli sposobność poznać profesorów uniwersyteckich, pisarzy, eseistów, filozofów, wydawców. Wszyscy oni spróbują pokazać, jak czytają ważne dla nich teksty i jak można o nich dyskutować.

Spotkania będą miały charakter warsztatów dyskusyjnych. Każde z nich prowadzone będzie przez inną osobę, która z wyprzedzeniem zaproponuje uczniom utwór literacki do czytania, a następnie przedstawi własne odczytanie i poprowadzi dyskusję. Wybrane teksty będą wykraczać poza kanon szkolny. Ich niewielka objętość pozwoli uczniom przygotować się do dyskusji.

Zobacz, czym są Lekcje czytania:

Premiera "Lekcji czytania z..." odbędzie się podczas Międzynarodowego Festiwalu Literackiego im. Josepha Conrada, organizowanego przez Fundację "Tygodnika Powszechnego" i Miasto Kraków w dniach 2-7 listopada 2009 roku. W ciągu kilku dni w Pawilonie Wyspiańskiego z uczniami szkół średnich spotkają się Marek Bieńczyk, Stefan Chwin, Michał Paweł Markowski i Piotr Śliwiński.

Ale festiwal to tylko początek. Chcielibyśmy zainteresować naszym pomysłem uczniów, nauczycieli i profesorów z innych miast Polski. Jest to akcja społeczna, więc jej powodzenie zależy od zaangażowania ludzi, którzy dostrzegają sens w rozwijaniu sztuki czytania. Liczymy przede wszystkim na pomoc nauczycieli języka polskiego. Akcja jest adresowana przede wszystkim do licealistów zainteresowanych literaturą i pragnących doskonalić swe umiejętności czytania i dyskutowania. Formuła, jaką proponujemy, ma charakter otwarty. Nie jest to projekt o ustalonych ramach instytucjonalno-finansowych, lecz akcja oddolna, której siła będzie wypadkową naszego wspólnego zaangażowania. Mamy nadzieję, że ci, którzy odpowiedzą na nasz apel, pomogą nam ją rozwijać. Być może uda nam się w ten sposób poszerzyć wspólnotę ludzi, dla których dyskusja o literaturze jest dyskusją na temat ich własnego życia.

Rada patronacka "Lekcji czytania":

Stanisław Bereś

Alina Brodzka-Wald

Stefan Chwin

Przemysław Czapliński

Inga Iwasiów

Krzysztof Kłosiński

Michał P. Markowski

Anna Nasiłowska

Ryszard Nycz

Paweł Próchniak

Piotr Śliwiński

Grażyna Borkowska

Wszystkich polonistów zainteresowanych zorganizowaniem Lekcji czytania w swoich miastach prosimy o zgłoszenie na adres lekcjeczytania@tygodnik.com.pl .