Krew na modlitewniku

Opowiadano, że pod Monte Cassino miał poprowadzić żołnierzy do ataku na niemieckie bunkry. Ale prawda o nim jest ciekawsza od anegdot.

08.04.2008

Czyta się kilka minut

o. Adam Studziński jeszcze jako kapelan wojskowy, rok 1947 /fot. archiwum prywatne /
o. Adam Studziński jeszcze jako kapelan wojskowy, rok 1947 /fot. archiwum prywatne /

Czasem można go spotkać, gdy idzie na pocztę z listami. Albo na Grodzkiej, kiedy zmierza do kościółka św. Idziego pod Wawelem, by odprawić Mszę dla harcerzy. W czarnej kapie, z laską i beretem. W pośpiechu, bo choć 96. rok życia na karku, wciąż czeka na niego wiele obowiązków: harcerze, lwowiacy i kombatanci. Wszyscy chcą się spotkać, powspominać, prosić o błogosławieństwo" - pisaliśmy o nim w "Tygodniku".

Dominikanin Franciszek Adam (imię zakonne) Studziński rzeczywiście 64 lata temu szedł z żołnierzami szturmującymi Monte Cassino. Tyle że z rzekomym atakiem było tak: zanim się zaczął, oddziały musiały dotrzeć na pozycje. Także czołgiści, których był kapelanem. "I w czasie tej drogi zdarzyło się nieoczekiwanie, że ja z lekarzem znaleźliśmy się na początku kolumny czołgów. Stąd niektórzy mówią, że to ksiądz prowadził pułk do ataku. A to się stało przez przypadek" - uśmiechał się podczas rozmowy z "TP".

Wtedy "jego" czołgiści atakowali tzw. Gardziel: górski wąwóz. Niemcy odpierali natarcie za natarciem. Miejsce kapelana było przy punkcie sanitarnym. Wspominał: "Lekarz po podaniu morfiny malował chemicznym ołówkiem literę M na czole żołnierza, żeby inny medyk nie zrobił drugiego zastrzyku, bo taka dawka mogła oznaczać śmierć. A ja, po udzieleniu namaszczenia, obok tej litery M stawiałem krzyżyk swoim ołówkiem. To była praca straszliwa. Do dziś pamiętam twarze tych ludzi i to, co mi opowiadali w ostatnich chwilach życia".

Zachowało się zdjęcie: karta jego modlitewnika, z zapisaną ręcznie modlitwą za umierających, z szarymi plamami - to krew tych, którzy umarli na jego rękach. Został pod ogniem, gdy pocisk zniszczył punkt sanitarny. Bał się: "Próbowałem przekonywać sam siebie, że strach księdzu nie przystoi. Niekiedy jednak ciężko było zapanować nad roztrzęsionym organizmem". Za Monte Cassino dostał Virtuti Militari, a nie było to jego jedyne odznaczenie: z armią Andersa przeszedł całą kampanię włoską; w 1945 r. był kapelanem komandosów.

Po powrocie do Polski w 1947 r. znów był "na pierwszej linii": kilkanaście miesięcy spędził w więzieniu komunistycznym. Przesłuchiwał go Mieczysław Moczar. I wówczas starał się służyć współwięźniom; potajemnie spowiadał skazanych na śmierć. Miał szczęście: wypuszczono go, a potem mógł już normalnie pracować: najpierw w Warszawie, potem w Krakowie. Mimo trudności czynionych przez władze skończył Akademię Sztuk Pięknych.

W wolnej już Polsce awansowano go na stopień generała. Kilka lat temu opublikował "Wspomnienia kapelana Pułku 4 Pancernego »Skorpion« spod Monte Cassino".

O. Adam (Franciszek) Studziński zmarł w środę, 2 kwietnia. Miał 97 lat.

W Internecie zob: tygodnik2003-2007.onet.pl/3229,26270,1387280,tematy.html .

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Dziennikarz, kierownik działów „Świat” i „Historia”. Ur. W 1967 r. W „Tygodniku” zaczął pisać jesienią 1989 r. (o rewolucji w NRD; początkowo pod pseudonimem), w redakcji od 1991 r. Specjalizuje się w tematyce niemieckiej. Autor książek: „Polacy i Niemcy, pół… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 15/2008