Imię Mojżesza

20.03.2023

Czyta się kilka minut

Mojżesz – największy prorok judaizmu, wybrany przez Najwyższego, by wyprowadzić Jego lud z Egiptu i by przekazać mu Słowo Boże. Odkąd się urodził, co zostało skrupulatnie odnotowane na początku drugiego rozdziału Księgi Wyjścia, jego imię pada we wszystkich tygodniowych odczytach Tory. Aż tu nagle nadchodzi tydzień w ramach tejże Księgi, kiedy próżno nadstawiamy uszu, by wychwycić słowo „Mojżesz”.

Midrasz utrzymuje, iż Mojżesz miał aż dziesięć imion. Zostały one wyłowione przede wszystkim z genealogii w Księdze Kronik (zob. 1 Krn 4, 18 oraz 24, 6) – przez wzgląd na to, że imię Bitja otrzymała wedle tradycji córka faraona, która usynowiła płynące w koszyku Nilem hebrajskie dziecko. Jekutielem nazwała Mojżesza jego mama – wybrała imię teoforyczne, którego rdzeń oznacza „mieć nadzieję”. Jochewed ufała, że Najwyższy przywróci jej syna, a także przewidywała, że stanie się on wielką nadzieją dla Izraelitów. Tuwja – etymologicznie związany z dobrocią – wziął się być może z Wj 2, 2, gdzie znakomita większość tłumaczy, niekoniecznie błędnie, oddaje dosłowną „dobroć” jako „piękno”. Chewera – czyli tego, który łączy – albo wymyślili Izraelici, gdyż Mojżesz połączył ich z ich Niebieskim Ojcem, albo tata Amram. Zgnębiony rozkazem faraona, by zabijać nowo narodzonych Hebrajczyków, Amram rozwiódł się z żoną, potem jednak zszedł się z Jochewed powtórnie i spłodzili trzecie dziecko. Jered – związany ze zstępowaniem – był pomysłem Miriam, która zeszła nad brzeg Nilu, by z oddali czuwać nad płynącym w koszyku braciszkiem. Poza tym Mojżesz zniósł z góry Torę i dzięki niemu Boża Obecność zagościła w świecie materialnym. Nie tylko siostra, ale i starszy brat nadał mu imię: Awi Zanoach, w przybliżeniu „mistrz odrzucenia”. Aaron stwierdził, że ojciec odrzucił matkę, ale wziął ją na powrót „przez wzgląd na to dziecko”, ponadto dzięki Mojżeszowi Izrael odrzucił bożki. Kobieta, która pomagała Jochewed zajmować się maleńkim synkiem, proroczo nazwała go Awi Socho – ojciec widzących i proroków. A może był to dziadek Kehat, który zaproponował także Awigdora – mistrza grodzenia – albowiem „kiedy Mojżesz się urodził, Najwyższy postawił tamę działaniom faraona, by wytracić maleńkich Hebrajczyków”? Szemaja – gdyż za jego dni „Bóg usłyszał” modlitwy swego ludu. Ben Ewjatar – dzięki niemu Wszechmocny wybaczył/unieważnił grzech złotego cielca. Lewi wiązał się z przynależnością Naszego Nauczyciela do tego szczepu Izraela.

Niezależnie od bogactwa imion Mojżesz był nazywany przez Boga zawsze Mojżeszem. Jak w poruszającym wierszu Zeldy: „Każdy człowiek ma imię, które nadał mu Bóg i nadali mu ojciec i matka (...), jego wrogowie (...), które nadała mu jego miłość (...) i jego śmierć”.©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Jest rabinką. Absolwentka Wydziału Hebraistyki UW, uczyła hebrajskiego m. in. na UW, w WLH im. J. Kuronia i na UMCS-ie w Lublinie, a obecnie w warszawskim Liceum im. Zuzanny Ginczanki. Wydała 2 książki: polsko-hebrajski modlitewnik dla dzieci oraz wzbogacony… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 13/2023