Historia Macedonii w pigułce

Obecna Republika Macedonii - nazywana Wardarską, od rzeki Wardar - stanowi dziś mniej niż 40 proc. terytorium historyczno-geograficznej Macedonii. Ponad połowa jest w Grecji (Macedonia Egejska), a 10 proc. w Bułgarii (Macedonia Pirińska).

21.05.2009

Czyta się kilka minut

Podział ten nastąpił jeszcze w wyniku wojen bałkańskich (1912-1913), a współczesne państwo macedońskie jest spadkobiercą komunistycznej republiki Macedonii - utworzonej w 1944 r. w ramach Jugosławii.

Jak te współczesne realia mają się do przeszłości - tej dalszej i tej bliższej?

Starożytni Macedończycy, którzy posiadali własne państwo od VIII do II wieku przed naszą erą, mówili językiem zbliżonym do greckiego i stopniowo ulegli pełnej hellenizacji kulturowej i lingwistycznej. Po okresie panowania rzymskiego, w VI wieku naszej ery, teren Macedonii został zasiedlony przez Słowian, którzy utworzyli na jej terytorium państewka plemienne.

Przez niespełna 200 lat (IX-XI w.) większość Macedonii była częścią Bułgarii. Przez kolejne 200 lat - pozostawała pod panowaniem Bizancjum. Od początku XIII wieku aż do podboju przez Turków osmańskich pod koniec wieku XIV przechodziła z rąk do rąk lub była dzielona między Serbię, Bułgarię i Bizancjum.

Pod panowaniem osmańskim - trwającym ponad 500 lat - nazwa Macedonia wyszła z użycia, zaś ludność słowiańska w niej mieszkająca charakteryzowała się (ze względu na wpływy różnych kultur) złożoną, nie jednoznaczną tożsamością etniczną.

Dopiero w XIX wieku nazwa Macedonia znów wróciła do łask, zaś ona sama ponownie stała się obiektem rywalizacji Bułgarów, Greków i Serbów - którzy jednak, tym razem, walczyli nie tylko o terytorium, ale także o tożsamość jej mieszkańców. Bliskość językowa oraz dziedzictwo historii sprawiły, że wśród elit najmocniejszą (choć nie dominującą) pozycję uzyskała tożsamość bułgarska. Jednak, równocześnie, narodził się ruch macedoński - uważający Słowian w Macedonii za odrębny naród, nazywający się Macedończykami.

Idea ta została zaakceptowana przez komunistów w okresie międzywojennym - i ostatecznie zatriumfowała wśród mas w tzw. Macedonii Wardarskiej w wyniku zwycięstwa komunistów w Jugosławii podczas II wojny światowej.

Ciąg dalszy tej historii - co stało się po rozpadzie Jugosławii, i co trwa do dziś - już znamy...

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]