Europa Środka: Słowacja

16.01.2006

Czyta się kilka minut

10 lat temu wszystko wyglądało inaczej. To Polska przeprowadzała reformy gospodarcze, których zazdrościli nam nie tylko Litwini czy Ukraińcy, ale także Słowacy. Bo jeszcze kilka lat temu Słowacja wydawała się postkomunistycznym skansenem: krajem zawieszonym między Europą Zachodnią, do której należały już de facto Polska, Czechy i Węgry, a krajami byłego ZSRR.

W ostatnich latach wszystko się zmieniło: nie tylko obszar postsowiecki - gdzie narody Ukrainy, Gruzji i Mołdawii wypełniły formalną demokrację faktyczną treścią i "ruszyły na Zachód" - ale także Europa Środkowa. Wychodzące z okresu powojennego Bałkany chcą wejść do struktur europejskich; kraje bałtyckie są już w NATO i Unii Europejskiej, Rumunia i Bułgaria należą do NATO. Zmienia się także Słowacja: jeszcze niedawno szara, zapóźniona, depresyjna, Polakom kojarząca się głównie z tanimi wakacjami (i tanim alkoholem), jest dziś ekonomicznym "tygrysem" i dystansuje Polskę. Słowackiemu modelowi reform przyglądają się z zainteresowaniem takie potęgi, jak Francja czy Niemcy. Zmieniają się także ludzie - ich samoświadomość i kultura.

Ponad rok temu "Tygodnik" rozpoczął wydawanie serii dodatków pt. " ", poświęconych demokratycznym rewolucjom na obszarze byłego ZSRR. Teraz oddajemy w ręce Czytelnika dodatek poświęcony Słowacji - jednemu z krajów nowej Europy Środkowej.

Nie może w nim zabraknąć, oczywiście, Janosika, o którego przynależność narodową Polacy od zawsze spierają się ze Słowakami. Niestety, nie ulega wątpliwości: Janosik był Słowakiem. Publikujemy też wywiad z prezydentem Ivanem Gašparovičem; opowieść Bratysławie, stolicy, która nie jest ani metropolią, ani prowincją, ale magicznym miastem zawieszonym między Wiedniem, Budapesztem i Pragą; szukamy odpowiedzi na pytanie, dlaczego literatura słowacka jest w Polsce prawie nieznana; przedstawiamy portret Kolomana Sokola, najsłynniejszego obok Warhola słowackiego malarza i grafika. Prezentujemy też młodych ludzi, niespełna 30-letnich, którzy uczynili ze Słowacji "tygrysa Europy Środkowej". Pytamy, dlaczego Słowacy są większymi euroentuzjastami niż Polacy?

Na koniec: historyczna wycieczka na pogranicze polsko-słowackie, Spisz i Orawę, gdzie żyją mniejszości (polska na Słowacji i słowacka w Polsce), słowackie "perełki turystyczne" na lato i na zimę oraz przewodnik po słowackiej kuchni. Oprowadzi po niej żona ministra spraw zagranicznych Słowacji, zarazem autorka najsłynniejszych słowackich poradników kulinarnych.

Patrycja Bukalska, Wojciech Pięciak

Dodatek ukazał się pod patronatem Ambasady Republiki Słowackiej w Polsce. Został wydany dzięki wsparciu konsulów honorowych Republiki Słowackiej w RP, Panów: Mariana Czernego, Adama Górala, Jerzego Leśniaka, Romana Pomianowskiego (in memoriam) i Piotra Styczyńskiego oraz firm Slovnaft Polska S.A., Asseco Poland, Winuel.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Dziennikarka działu Świat, specjalizuje się też w tekstach o historii XX wieku. Pracowała przy wielu projektach historii mówionej (m.in. w Muzeum Powstania Warszawskiego)  i filmach dokumentalnych (np. „Zdobyć miasto” o Powstaniu Warszawskim). Autorka… więcej
Dziennikarz, kierownik działów „Świat” i „Historia”. Ur. W 1967 r. W „Tygodniku” zaczął pisać jesienią 1989 r. (o rewolucji w NRD; początkowo pod pseudonimem), w redakcji od 1991 r. Specjalizuje się w tematyce niemieckiej. Autor książek: „Polacy i Niemcy, pół… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 04/2006

Artykuł pochodzi z dodatku „Europa Środka - Słowacja (4/2006)