Zabili go i uciekł [Sztuka Powszechnie Nieznana #32]

21.10.2022

Czyta się kilka minut

Średniowieczne żywoty świętych, zwłaszcza wczesnochrześcijańskich męczenników, obfitują w fantastyczne epizody. Wydaje się, że byli oni nie do zabicia: wielokrotnie w opowieściach tych powtarzał się wątek kolejnych makabrycznych i absolutnie zabójczych tortur, które za przyczyną cudu nie robiły bohaterom żadnej krzywdy. Większość ostatecznie kończyła życie po ścięciu głowy – byli jednak i tacy, którzy wedle legend mieli po ścięciu wstać i odejść, unosząc swoją głowę. Oczywiście, w związku z tym dość makabryczne wizerunki tychże świętych znajdziemy w wielu średniowiecznych dziełach sztuki. Opowiada Magdalena Łanuszka

W tle: św. Dionizy, miniatura z Godzinek Karola VIII, Jean Bourdichon, 1483-1498, Bibliothèque nationale de France, Latin 1370 fol. 218v / gallica.bnf.fr / domena publiczna

Posłuchaj

„

„Sztuka Powszechnie Nieznana” to autorski cykl Magdaleny Łanuszki w Podkaście Powszechnym. W trzydziestym drugim odcinku nasza autorka, doktor historii sztuki, mediewistka i pasjonatka sztuki średniowiecznej, zaprasza do wysłuchania opowieści o kefaloforii, czyli o zjawisku spacerowania z własną ściętą głową – co, wedle średniowiecznych legend, przytrafiło się niejednemu świętemu.

Ilustracje do tego odcinka:

śś. Sebastian I Dionizy, ok. 1490-1500, kwatera z ołtarza w kościele parafialnym w Gampern, Górna Austria, fot. Uoaei1 / wikimedia commons

św. Dionizy, miniatura z Godzinek Karola VIII, Jean Bourdichon, 1483-1498, Bibliothèque nationale de France, Latin 1370 fol. 218v / gallica.bnf.fr / domena publiczna

Miniatura ze św. Dionizym, Master of Sir John Fastolf, Godzinki ok. 1430–1440, Getty Museum, Ms. 5 (84.ML.723), fol. 35v / getty / domena publiczna

św. Nikazy (ze ściętym czubkiem głowy) obok św. Jerzego z fundatorami (Nicasius oraz Georg Hackeney), kwatera z ołtarza mariackiego, Joos van Cleve, ok 1515/1523, Bayerische Staatsgemäldesammlungen - Alte Pinakothek München / domena publiczna

Kwatera z przedstawieniem śś. Feliksa, Reguli i Exuperantiusa, 1506, Schweizerisches Nationalmuseum, Zürich / domena publiczna

PODKAST TYGODNIKA POWSZECHNEGO

„Podkast Powszechny”: Wszystkie odcinki »

Słuchaj w: Spotify | Apple Podcasts | Google Podcasts | Lecton | RSS

„Podkast Powszechny”: o najważniejszych tematach z autorami i gośćmi „Tygodnika” rozmawiają Michał Kuźmiński i Krzysztof Story. A także autorskie cykle: Jagielski Story, gdzie co dwa tygodnie informacje o najważniejszych wydarzeniach przeplatają się z historiami i anegdotami z podróży i pracy jednego z najwybitniejszych polskich reporterów i korespondentów wojennych, Wojciecha Jagielskiego, z którym rozmawia Krzysztof Story | Punkt zwrotny oraz Własny pokój: Katarzyna Kubisiowska i jej goście | Sztuka powszechnie nieznana: Magdalena Łanuszka odkrywa dla nas na nowo średniowieczne dzieła | Miesiąc w nauce z autorskim przeglądem newsów naukowych Łukasza Lamży | Opowieści z Izraela: korespondencje Karoliny Przewrockiej-Aderet.

PODOBAŁ CI SIĘ PODKAST? WSPIERAJ NAS NA PATRONITE »

Weź, słuchaj!

Współwydawcą Podkastu Powszechnego jest Fundacja Tygodnika Powszechnego

Ten materiał jest bezpłatny, bo Fundacja Tygodnika Powszechnego troszczy się o promowanie czytelnictwa i niezależnych mediów. Wspierając ją, pomagasz zapewnić "Tygodnikowi" suwerenność, warunek rzetelnego i niezależnego dziennikarstwa. Przekaż swój datek:

Napisz do nas

Chcesz podzielić się przemyśleniami, do których zainspirował Cię artykuł, zainteresować nas ważną sprawą lub opowiedzieć swoją historię? Napisz do redakcji na adres redakcja@tygodnikpowszechny.pl . Wiele listów publikujemy na łamach papierowego wydania oraz w serwisie internetowym, a dzięki niejednemu sygnałowi od Czytelników powstały ważne tematy dziennikarskie.

Obserwuj nasze profile społecznościowe i angażuj się w dyskusje: na Facebooku, Twitterze, Instagramie, YouTube. Zapraszamy!