Upór Mojżesza

Mojżesz bronił się przed wezwaniem Wiekuistego.

12.01.2015

Czyta się kilka minut

Nie był pewien siebie. Wątpił w swoją zdolność przemawiania. Mówił: jestem ciężkiej mowy i ciężkiego języka. Nie wierzył w dojrzałość swoich współbraci. Obawiał się, że go nie usłuchają. Nie uznają jego wiarygodności. Ale Bóg był wobec niego cierpliwy. Wyznał mu swoje imię. Pokazał mu trzy cuda, które miały potwierdzić wiarygodność przesłania. Zamienił laskę proroka w węża. Drugi cud związany jest z trądem. Rękę Mojżesza dotknęła choroba, gdy włożył ją „w zanadrze”, trąd się cofnął, gdy powtórnie sięgnął ręką w to samo miejsce. Trzeci cud: woda z Nilu wylana na ziemię zamieniła się w krew. Laska była dla Mojżesza znakiem władzy. Czynił nią cuda, ale też stała się narzędziem kary dla proroka, gdy u wód Meriba dwukrotnie uderzył nią w skałę, zamiast przemówić do skały. Za ten tylko grzech Bóg odmówił mu wejścia do ziemi obiecanej.

Ale dlaczego Pan wybrał znak węża? Zapewne dlatego, że ten (kobra) był patronem bogini Dolnego Egiptu. Okazało się, że Bóg Izraela ma moc większą niż wszyscy bogowie Egiptu. Ale powód jest całkiem inny, uważają rabini. Wąż jest symbolem oszczerstwa, potwarzy. Taki wszak był ów stwór w ziemi rajskiej. Wąż w ręku Mojżesza ostrzegał go przed karą, jaka może spotkać go za obmawianie swego ludu. Z kolei trąd był – co wiemy z dalszej opowieści o Miriam, siostrze Mojżesza – karą za zły język, za pomówienie. Ostrzegał go przed Boską niecierpliwością, gdyby prorok nadal uchylał się przed przyjęciem swojej misji. Z kolei trzeci cud, zamiana wody w krew, dokonał się, jak uczą mędrcy, już w obecności ludu. I to ten właśnie cud miał Hebrajczykom ukazać potęgę Boga i wskazać na tego, który miał wywieść ich z Egiptu.

Ale Mojżesz nadał był uparty. Uważał, że nie nadaje się na przywódcę, bo kiepsko mówi. Nie mógł liczyć na uwagę i akceptację słuchaczy. (Rabini podejrzewają, że musiał się jąkać. Być może chodziło o to, że źle mówił po egipsku.) Ale Bóg odrzuca i te wyjaśnienia i wygłasza słowa ukazujące sens biblijnego proroctwa. Wybrany do mówienia przekazuje nie swoje słowa, ale słowo Boga, i jest do tego zmuszony siłą woli czy pragnienia potężniejszymi niż jego własne. Profetyczne piękno mowy nie jest jak w przypadku poetów zasługą ich własnego talentu. Jest objawieniem, a przez usta proroka przemawia wyższa moc. Złotousty, sprawny w mowie demagog nie jest narzędziem prawdy. Profetyczna moc jest darem Boga, często dana wbrew woli tego, kto ją otrzymał. W tej sytuacji doświadczenie, dobra wymowa, talent są czymś nieistotnym.

Mojżesz jednak woła i prosi: „Proszę, Panie, poślij kogoś innego!” (4, 13). Tu skończyła się boska cierpliwość. Bóg się rozgniewał. Polecił Mojżeszowi, by pomocy w przemowach szukał u starszego brata Aarona. Mojżesz niczym Jonasz chciał uciec swemu przeznaczeniu. Spierał się z Bogiem przez kilka dni, a gdy już pożegnał teścia i ruszył do swoich braci, niespodziewanie Bóg napadł na niego i chciał go zabić. Straszna to scena. Wybrany przez Boga do największej w dziejach Izraela misji miał od Niego zginąć. Miał zginąć, bo nie dopełnił religijnego nakazu obrzezania. Okazało się, że wymóg przestrzegania prawa stoi przed wszelkimi innymi, choćby najwznioślejszymi i dziejowymi, zadaniami. Słabość przywódcy mogła się okazać powodem do zatrzymania historii. Bóg musiałby szukać nowego przywódcy. Sytuację uratowała kobieta. Domyśliła się, gdzie leży grzech, i własnoręcznie obrzezała syna.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 03/2015