Strategia dla Europy

Natalia Sromek: Co jest wyjątkowego w tegorocznej Konferencji Krakowskiej?

Prof. Antoni Kukliński: Konferencja Krakowska jest już czwartą z cyklu naszych konferencji. Ubiegłoroczne spotkanie poświęciliśmy pytaniu: "Polonia - quo vadis?". Naturalne jest zatem, że w roku polskiego przewodnictwa Radzie UE poświęcimy się pytaniu: "Dokąd zmierzasz, Europo?". Chcemy przy tej okazji podjąć bilans sił i słabości Unii Europejskiej, przypomnieć ten niezwykły okres zakładania Wspólnot przed przeszło 50 laty, kiedy to koncepcja ta była przejawem wspaniałej europejskiej myśli strategicznej. Twierdzę, że UE jest największą innowacją instytucjonalną XX wieku. Ale chcemy też pokazać, że obecnie UE znajduje się w głębokim kryzysie myślenia strategicznego: zarówno w kontekście przezwyciężenia barier wewnętrznych, w poszczególnych państwach Wspólnoty, jak i trudności ze znalezieniem się w nowym kontekście światowym: słabnącej siły USA i rosnącego znaczenia Chin i Indii.

Sporo uwagi poświęcimy też roli, jaką odgrywa Polska we wzmacnianiu UE, i jaki jest bilans siedmioletniej polskiej obecności w Unii.

Myślą przewodnią Konferencji Krakowskiej 2011 jest pytanie: "Czy Unia Europejska przetrwa?". Istnieją powody, by się obawiać, iż UE nie dotrwa swoich setnych urodzin w 2057 r.?

Temat Konferencji jest postawiony nieco przekornie. Prawdopodobieństwo takiego obrotu spraw jest bardzo małe, ale nie można wykluczyć, że w okresie najbliższych 50 lat Unia Europejska przestanie istnieć. Wewnątrz Wspólnoty rośnie znaczenie tendencji populistycznych i nacjonalistycznych. Siły te, konfrontowane z trudnościami sceny globalnej i europejskiej polityki, mogą doprowadzić do tego, że Unia nie przetrwa albo będzie bardzo słaba. Problemem jest nie tylko to, czy Unia przetrwa, ale także to, czy wskutek swojej słabości stanie się gorszym graczem sceny światowej, znajdującym się w cieniu wciąż silnych USA i rosnącej potęgi Chin. To główne pytanie Konferencji można zatem postawić też tak: Czy Unia będzie potrafiła wyjść z kryzysu, zreformować się i ustawić jako silny gracz światowej sceny politycznej?

Jakimi efektami poprzednich spotkań mogą się Państwo już pochwalić?

Z pewnością warto pochwalić się trzema publikacjami pokonferencyjnymi: pięknymi przejawami polskiej myśli strategicznej. Mam nadzieję, że tomy te oddziałują na dość znaczne kręgi odbiorców i nakłaniają nasze społeczeństwo do myślenia o przyszłości, zadawania sobie pytań: Mundus, quo vadis? Europo, quo vadis? Polonia, quo vadis? Aby zwiększyć ich dostępność, staram się nakłonić Małopolski Urząd Marszałkowski, by wydał te publikacje jako jeden zbiór polskiej myśli strategicznej. Nasz nakład tysiąca egzemplarzy jest zbyt mały, aby dotrzeć do szerokich rzesz czytelników.

Antoni Kukliński (ur. 1927) jest profesorem nauk ekonomicznych. Podsekretarz stanu w MSZ w latach 1990-92, założyciel Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), członek PAN.

Na stronie www.tygodnik.onet.pl znajdą Państwo dodatki specjalne wydawane po II i III Konferencji Krakowskiej ("TP" 27/2009 i 27/2010).