Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
...Przez wiele osób w swym kraju jest postrzegana jako autorytet. Znajduje się w grupie najbardziej znanych i najczęściej przekładanych pisarzy ukraińskich. Jest autorką kilku tomików poetyckich, tomów opowiadań (w Polsce wyszły opowiadania „Siostro, siostro”, Warszawa 2007), dwóch powieści uznanych za największe sukcesy wydawnicze w historii niezależnej Ukrainy: „Badania terenowe nad ukraińskim seksem” (Warszawa 2003), które w latach 90. uchodziły za powieść-skandal, były manifestem ukraińskiego feminizmu tamtego czasu. Druga powieść: „Muzej pokynutych sekretiw” (Kijów 2010), ukaże się nakładem W.A.B. w polskim przekładzie jesienią 2012 . Książka wywołała sprzeczne oceny i komentarze na Ukrainie, ale stała się jednocześnie bestsellerem. Oksana Zabużko jest także autorką kilku tomów esejów poświęconych ukraińskiej kulturze oraz historii myśli ukraińskiej. Każdy z tomów to oryginalne ujęcie sztandarowych postaci ukraińskiej kultury. „Szewczenkiw mif Ukrajiny. Sproba filozofskoho analizu”(Kijów 1997), książka na nowo interpretująca mit Tarasa Szewczenki; „Filozofija ukrainśkoji idei ta jewropejśkyj kontekst. Frankiwśkyj period” (Kijów 1992), tom ukazujący na szerokim europejskim tle procesy tworzenia świadomości narodowej nowoczesnego typu, ze szczególnym uwzględnieniem Iwana Franki; „Notre dame d’Ukraine: ukrajinka w konflikti mifolohij”(Kijów 2006), stanowiąca intelektualną podróż poprzez wieki, kultury i religie w poszukiwaniu „Ukrainy, jaką utracili Ukraińcy”. Punktem wyjścia tej peregrynacji jest dla pisarki postać Lesi Ukrainki, poetki, dramatopisarki, prozaiczki, jednej z najwybitniejszych postaci ukraińskiej kultury.
Tematem, do którego Oksana Zabużko stale powraca w swojej publicystyce i esejach, jest kondycja Ukrainy, jej kolonialna przeszłość, wpływ sowieckiej i kolonialnej przeszłości na współczesnych Ukraińców. Tej tematyce poświęciła m.in. tom esejów „Dwi kultury. Kultura i cywilizacja” (Kijów 1989) oraz „Chroniki wid Fortinbrasa” (Kijów 1999). Ważną pozycją w dorobku pisarki jest książka „Let’s my poeple go” (Kijów 2005) – kronika wydarzeń pomarańczowej rewolucji 2004 roku. Odrębną pozycję w jej dorobku stanowi wydana w ubiegłym roku korespondencja: „Wybrane lystuwannia na tli doby: 1992–2002. Oksana Zabuzko–Jurij Szewelow”. Książka, opatrzona rozbudowanymi osobistymi komentarzami, składa się z listów pisarki i Jurija Szewelowa, ukraińskiego językoznawcy, wybitnego intelektualisty, który od 1944 r. mieszkał i pracował na emigracji.
Prektekstem niniejszej rozmowy jest powieść Zabużko pt. „Muzej pokynutych sekretiw”. Dla pisarki kluczowe znaczenie ma przeoranie pamięci Ukraińców – konfrontacja z jej sowiecką matrycą i budowanie tożsamości współczesnych pokoleń. Tytułowe sekrete to dziewczęca gra polegająca na „zakopywaniu” prywatnych przedmiotów, ma-rzeń i zwierzeń. To alegoria tajemnic życia poszczególnych osób i całego społeczeństwa. Symbol dołów, do których spychano szczątki milionów osób zmarłych w czasie Wielkiego Głodu, i bunkrów powstańców UPA z przełomu lat 40. i 50., w których wysadzali się w powietrze zaskoczeni przez Sowietów.
„Muzeum porzuconych sekretów” to powieść tradycyjna i zarazem na wskroś nowoczesna. Klasyczna saga opowiadająca dzieje trzech pokoleń rodziny dziennikarki telewi-zyjnej Daryny Hoszczyńskiej i bliskich antykwariusza Arkadija Watamaniuka. Dzieje miłości uwikłanej w losy pokolenia ich rodziców i dziadków. Jest to również próba de-konstrukcji ukraińskiej pamięci. Polskiemu czytelnikowi nowa książka Zabużko pozwoli lepiej zrozumieć, co dzieje się za naszą wschodnią granicą.
