Naczynia (na zdjęciu obok), w których znaleziono tłuszcz z fermentowanych produktów mleczarskich (sera, ale być może również jogurtu), pochodzą sprzed 7700 lat, co stanowi nowy rekord dla naszego kontynentu, tuż po o paręset lat młodszym znalezisku z Kujaw.

Wynika z tego zaskakująco dużo. Produkcja sera to ważny krok na drodze „oswajania” mleka. O ile małe dzieci mogą być dokarmiane mlekiem krowim (i prawdopodobnie to tak zaczęła się relacja naszego gatunku z bydłem domowym), wielu dorosłych nie toleruje laktozy. Fermentacja mleka ułatwia jego strawienie, znalezisko chorwackie to więc ważny wkład w naszą wiedzę o prehistorii relacji człowiek–krowa. Po drugie, okazuje się, że praludzie stosowali odrębne, inaczej ozdabiane naczynia wyłącznie na ser. Rozwój kulinariów i estetyki dokonywał się więc równolegle już w szóstym milenium p.n.e. ©℗

Czytaj także: Michał Kuźmiński: Okruchy cywilizacji