Matot – biblijne plemiona

Oto potomkowie Gada i Reubena zwrócili się z prośbą do Mojżesza: pozwól nam osiąść na tej ziemi (chodzi o tereny dzisiejszej Jordanii oraz środkowej części Izraela), bo bogate są w trawy i zioła; tu będziemy mogli swoje trzody nakarmić i zbudować zasobne życie. Tu nasze żony i dzieci odnajdą bezpieczne miejsce. Tylko kilka dni dzieliły ich od ziemi obiecanej. Te dwa plemiona najwyraźniej chciały się odłączyć od reszty i żyć własnym życiem. Mojżesz zareagował gwałtownie. Miał chyba słuszne przekonanie, że swoje marzenia stawiają ponad cały lud Izraela. Zapominają o celu długiej wędrówki. Chcą odłączyć się od pozostałych plemion i już w tym miejscu skończyć swoją czterdziestoletnią epopeję. Przypomniał im – choć nie wiem, czy to było zupełnie à propos – historię szpiegów. Ci weszli do ziemi obiecanej i opowiadali jakieś bajki, przerazili lud, odebrali im wolę walki. Wywołali tym straszny gniew Boga, który pomnożył Hebrajczykom lata wędrowania. Mojżesz krzyczał: czy chcecie, by ta sytuacja się powtórzyła, czy nie boicie się Boga? Przywódca był stanowczy. Nie życzył sobie, by część postawiła siebie nad całością. Potrzeby wspólnoty musiały przecież stanowić cel nadrzędny. Odpowiedź potomków Gada i Reubena była pojednawcza: poprosili, by Mojżesz pozwolił im osiedlić na tych ziemiach rodziny, a mężczyźni, wojownicy, gotowi byli do udziału w podboju ziem kananejskich. Prorok zgodził się na takie rozwiązanie. Spór ten szczęśliwie został rozwiązany wedle dobrej zasady, gdy jedna strona zyskuje, druga na tym nie traci.

Po wielu latach wojen potomkowie Dana oraz Reubena i część plemienia Menaszego osiedlili się na wybranych przez siebie ziemiach. Jozue pozwolił powrócić do ziem gwarantowanych im przez Mojżesza, mówiąc: „Spełniliście wszystko, co wam polecił Mojżesz, sługa Pana, i słuchaliście też głosu mojego zawsze, gdy wam rozkazywałem. Nie opuściliście braci waszych, pomimo długiego czasu wojny, aż do dnia dzisiejszego i strzegliście wiernie przykazania Pana, Boga waszego. Wróćcie więc spokojnie do namiotów swoich, do ziemi, którą Mojżesz, sługa Pana, wyznaczył wam w dziedzictwie za Jordanem. Troszczcie się tylko pilnie o to, żebyście spełniali przykazanie i prawo, które nakazał wam Mojżesz, sługa Pana: miłować Pana, Boga waszego, postępować zawsze Jego drogami, zachowywać Jego przykazania, przylgnąć do Niego i służyć Mu całym waszym sercem i całą duszą” (Ks. Jozuego 22, 2-5). Stało się jednak coś, czego reszta plemion przyjąć nie mogła. Potomkowie Gada, Reubena i Menaszego zbudowali po drugiej stronie rzeki Jordan ołtarze. Zaniepokoiło się tym dziesięć plemion i wysłało dziesięcioro książąt z surową reprymendą: „Co oznacza ta niewierność popełniona przez was wobec Boga Izraela? Dlaczego wy odwracacie się dziś od Pana, budując sobie ołtarz, co jest dzisiaj buntem przeciw Niemu? Ponieważ wy dzisiaj nie chcecie iść za Panem, lecz chcecie buntować się przeciwko Niemu, jutro zapłonie On gniewem przeciw całej społeczności Izraela”. (22, 16-19). Znowu pojawiło się napięcie: część przeciw całości. Potomkowie osiedleńców zajordańskich tłumaczyli, że nie o bunt, odszczepieństwo, rywalizację chodzi, ale przeciwnie, tymi religijnymi pomnikami chcą zaznaczyć swój związek z całym narodem. Ołtarz nazwali świadectwem na znak, że symbolizuje związek z całym ludem i Bogiem Jedynym. Kolejny konflikt został rozwiązany. ©