Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Jest styczeń 1989 r. Trwają przygotowania do rozmów "Okrągłego Stołu", które doprowadzą do częściowo wolnych wyborów i w efekcie do niepodległości. Właśnie wtedy dochodzi do niewyjaśnionych do dziś zgonów trzech księży związanych z opozycją. Władze (jeszcze) PRL szybko umorzyły śledztwa: uznano, że księża padli ofiarą nieszczęśliwych wypadków.
Śledztwo po 20 latach
Dziś wiadomo, że to nieprawda. Księża ci, którzy zginęli u progu wolnej Polski, zostali zabici. Zabójców nie znaleziono do dziś. Kto ich zabił? I dlaczego? Być może wkrótce się tego dowiemy: ponowne śledztwo, prowadzone przez IPN wykazało już, że księża Niedzielak i Suchowolec zostali zamordowani. W śledztwie dotyczącym śmierci ks. Suchowolca IPN-owi pomaga Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Osobne śledztwo, w sprawie zaginięcia dowodów zabezpieczonych na miejscu zabójstwa ks. Niedzielaka (zniknął m.in. fragmentu rękawicy lateksowej), prowadzi Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga.
IPN zajmuje się nie tylko śmiercią tych trzech księży. To "część większego śledztwa, które dotyczy funkcjonowania od 1956 r. do 1989 r. w strukturach MSW związku przestępczego, kierowanego przez osoby zajmujące najwyższe stanowiska państwowe. Ten związek miał na celu dokonywanie przestępstw, w tym zabójstw, wśród opozycjonistów i duchownych. Jak dotąd wytypowaliśmy 46 spraw, które uzasadniają podejrzenie takiego przestępstwa" - mówią "Tygodnikowi" prokuratorzy Mariusz Rębacz i Adam Sidor.
Ostatnie ofiary SB
Kim byli zabici? Najstarszy, ks. Niedzielak, miał lat 74, a w czasie II wojny światowej był zaangażowany w wyjaśnianie sprawy Katynia. Najmłodszy, 30-letni ks. Suchowolec, pomagał "Solidarności" i opiekował się rodzicami zabitego wcześniej ks. Popiełuszki. Ksiądz Zych, lat 39, był przez SB znienawidzony: spędził w latach 80. aż 4,5 roku w więzieniu za pomaganie młodzieżowej organizacji konspiracyjnej, której członkowie w 1982 r. postrzelili śmiertelnie milicjanta.
Dlaczego wszyscy mówili bliskim tuż przed śmiercią, że mogą zginąć? Czy w zabójstwie ks. Niedzielaka uczestniczyło KGB? Czemu śledztwa z lat 90. nic nie dały? Czy wkrótce dowiemy się, kto zabił - i dlaczego? Odpowiedzi szukamy w nowym numerze "Tygodnika Powszechnego" (nr 3/2009, w kioskach od środy 14 stycznia): ukazuje się w nim specjalny dodatek pt. "KRONIKI ZAPOWIEDIANEJ ŚMIERCI". Przedstawimy w nim też sylwetki tych duchownych, którzy z powodu swej działalności mieli kłopoty nie tylko z władzami, ale też z hierarchią kościelną.
Natomiast do kolejnego numeru "Tygodnika" (4/2009, w kioskach od środy 21 stycznia) zostanie dołączona płyta DVD z trzema filmami dokumentalnymi, wyprodukowanymi przez TVN Discovery Historia - o księżach Niedzielaku, Suchowolcu i Zychu oraz o tajemnicy ich śmierci.
