Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Rabbi Menachem Mendel powiedział: »Nie wiem, w czym jestem lepszy od robaka. Nie wiem, czy jestem tak dobry jak on. Spójrzcie, on przecież spełnia wolę swojego Stwórcy i niczego nie psuje«.
Zapytano rabbiego Arona z Karolina, czego nauczył się u swojego mistrza, wielkiego Magida. »Niczego« - odparł. Kiedy nalegano, aby to wyjaśnił, dodał: »Nauczyłem się niczego. Nauczyłem się znaczenia niczego. Nauczyłem się, że jestem niczym, a przecież jestem«.
Pewnego razu ludzie cisnęli się, aby posłuchać nauki rabbiego z Opatowa. »Nie tłoczcie się! - zawołał. - Kto ma usłyszeć, usłyszy z daleka, a kto nie ma słyszeć, nie usłyszy nawet z bliska«.
Dość już cytowania, bo można by to czynić całymi stronami. Książka Martina Bubera (1878-1965), klasyka filozofii dialogu, składa się z obszernego, blisko stustronicowego wprowadzenia w istotę chasydyzmu, odnowicielskiego ruchu mistycznego, który zrodził się w łonie judaizmu na ziemiach XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej, i z ułożonej przez Bubera antologii opowieści o cadykach, przywódcach wspólnot chasydzkich, w wyborze tłumacza, Pawła Hertza (1918-2001). Polskie wydanie ukazało się po raz pierwszy w 1985 r. w dominikańskiej oficynie W drodze. Obecne wznowienie, będące koedycją W drodze i Fundacji Zeszytów Literackich, otwiera Bibliotekę Pawła Hertza, świetnego tłumacza, poety, prozaika i edytora, który z kwartalnikiem “Zeszyty Literackie" blisko współpracował; 13 maja mija czwarta rocznica jego śmierci.
“Nauka chasydzka to nic innego jak wskazanie, że należy żyć w zachwyceniu, w pełnej zachwytu radości - pisze Buber. - Nauka ta jednak nie stanowi abstrakcyjnej teorii, która trwa niezależnie od tego, czy się ją urzeczywistnia. Stanowi ona raczej teoretyczne uzupełnienie pewnego sposobu życia, rzeczywiście będącego udziałem cadyków i chasydów...". Siłą tej książki - która jest, należy o tym pamiętać, nie tylko przedstawieniem, ale i pewną interpretacją chasydyzmu - i siłą chasydzkich przypowieści jest właśnie owo zespolenie anegdoty osadzonej w prozaicznych realiach życia z żywą wiarą, która to życie przenosi w inną rzeczywistość. (Wydawnictwo W drodze, Zeszyty Literackie, Poznań-Warszawa 2005, s. 328. Tłumaczył, uwagami i posłowiem opatrzył Paweł Hertz.)
Lektor
