Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Jaki był porządek stworzenia świata? Tora nie daje jednoznacznej odpowiedzi. Również jej interpretatorzy mają w tym względzie mocno podzielone opinie. Wiemy, że Bóg wiedział, iż wszystko, co uczynił, było dobre (1, 31), acz z Księgi Koheleta dowiadujemy się, że "uczynił wszystko pięknie w swoim czasie" (3, 11), co oznacza, że mógł stworzyć wiele innych światów, nim nadszedł właściwy moment na stworzenie świata dobrego. Rabi Abbalu wręcz powiadał, że Święty Jedyny tworzył różne wszechświaty i niszczył je, nim wreszcie "na początku stworzył niebo i ziemię". I wtedy miał Bóg, błogosławiony On, rzec: ten tylko świat mnie raduje, ten jest dobry.
Nim zaczął się nasz ludzki czas, nie tylko Bóg poszukiwał właściwego świata na swój czas, ale również stworzył sześć ważnych rzeczy. Jedne zyskały zewnętrzny kształt, inne pozostawały w myślach Boga i zaistniały dopiero z upływem czasu. Nim nastał początek, stworzona została Tora i Tron Chwały. Tora jest i była planem stworzenia i historią świata. Tron chwały pozostaje ukryty przed ludzkim wzrokiem. Powstała też skrucha - teszuwa, bez której życie ludzkie pozbawione jest nadziei. W umyśle Pana narodzili się Praojcowie, naród Izraela, Świątynia i imię Mesjasza. Niektórzy dodają: również Ogród Edeński oraz Gehenna. Wejście do Gehenny widać ze Wzgórza Oliwnego. Wygląda dość niewinnie.
Niektórzy mistrzowie nauczali, że Izrael poprzedzał w istnieniu wszystko inne. Wiedział Bóg, że trzeba będzie czekać dwadzieścia sześć pokoleń, nim lud wybrany przyjmie Torę. Dlaczego dwadzieścia sześć? Bo taką wartość liczbową ma tajemnicze imię Boga. Jednak silne były argumenty za tym, by uznać, że pierwszym stworzonym istnieniem jest Księga nad Księgami, Tora, bo świat powstał dla niej i w niej znajduje swoje spełnienie, opisanie i wszelkie zasady potrzebne w życiu ziemskim człowiekowi.
Toczył się wielki spór, co było pierwsze - ziemia czy niebiosa. Dwie najsłynniejsze szkoły rabinackie wdały się przed dwoma tysiącami lat w dyskusję. Szkoła Hillela utrzymywała, że najpierw powstała ziemia. Zwolennicy rabina Szamaja twierdzili, że pierwsze było niebo. Jedni argumentowali, że nim stanie tron niebieski, potrzebne są podstawy, fundamenty, czyli ziemia. Drudzy głosili, że niebiosa musiały być pierwsze, bo stamtąd dobiegały słowa Boga. Inni mędrcy utrzymywali, że obie powstały jednocześnie, bo obie są równie ważne, i dodają: prawą ręką Bóg stworzył niebiosa, lewą ziemię.
Potem dopiero zjawiła się światłość. Ale rabi Jehuda uznał, że światłość musiała istnieć, nim powstał świat. Twierdził, że zawsze do budowy pałacu (świata) potrzebne są latarnie i dlatego światłość musiała poprzedzać wszelkie istnienie. A jak powstała światłość? Pewien mądry rabin rzekł: Bóg obwinął się w białą szatę i promieniowanie Jego wielkości i chwały oświetliło świat od zarania po koniec dziejów. Ale światłość Boska nie jest zawsze i wszędzie wszystkim dostępna. Cofała się w miarę jak Święty Jedyny widział, jak marne były pokolenie potopu i pokolenie rozproszenia po zbudowaniu wieży Babel. Pan dostrzegł nieprawość tych ludzi i wtedy swą światłość zaczął skrywać. A dla kogo ukrył owo światło? Dla sprawiedliwych, jak król, który chowa największe skarby dla swego jedynego syna. A gdzie ukrył światłość? W Ogrodzie Rajskim, na straży którego postawił dwóch cherubinów uzbrojonych w obustronne miecze.
Dnia szóstego już pod koniec, nim zapadł szabatowy wieczór, Bóg zdążył jeszcze stworzyć na ostatek kilka zadziwiających, a potrzebnych w dziejach fenomenów. Żaden z nich nie jest zwyczajny. Potrzebne są dla stanowienia świętej historii. Stworzył tęczę. Ona stała się znakiem Przymierza Noahickiego, pierwszego z przymierzy Boga ze śmiertelnymi. Zawarł je tuż po potopie ze wszystkimi ludźmi i do dziś uchodzi za obowiązujące. Powstała zapadlina w ziemi, w którą wpadł pierwszy biblijny demagog, Korach, zbuntowany przeciw Bogu i Mojżeszowi. Wtedy też powołał Bóg do istnienia mannę, którą przez lat czterdzieści żywili się Żydzi. Powstały też hebrajskie litery oraz narzędzie do ich zapisywania. Stworzył też wtedy Bóg kamienne tablice, na których białym i czarnym ogniem zapisał swoje przykazania. Niektórzy dodają, że również w piątek stworzone zostały siły zniszczenia, które tak są dla człowieka groźne.
Bóg w dzień przed Szabatem ulepił ludzi. Pierwszy był androgynem. Dwaj następni mieli już określoną płeć. Powstali wbrew radom aniołów. Przeciw był anioł prawdy.
