Miesiąc wcześniej, 21 września, poświęcono tu cmentarz. Obecni byli prezydenci Polski i Ukrainy; były przemówienia, obrzędy i cicha modlitwa. Bliscy, którzy uczestniczyli w tym niezwykłym pogrzebie, mówili, że ufają, iż dobrzy ludzie będą tu przychodzić, zmówią modlitwę, zapalą świece.

***

72 lata minęły od ich śmierci. Jak można przygotować się na taki pogrzeb? Jak można czekać na niego całe życie? Jak można zachować w starym człowieku uczucia dziecka, które Ojca widzi jak przez mgłę lub nie pamięta Go wcale? Rodziny Katyńskie znają takie pytania i często odczuwały wątpienie postronnych: czy to w ogóle możliwe? Skąd ich tęsknota, łzy?

Nazajutrz po uroczystości poświęcenia wracam do Bykowni. Poranek, cisza. Las oswaja się z nowym widokiem: tam, gdzie niedawno rosły chaszcze, lśni granit. Przy wejściu pylony z orzełkami z żołnierskiej i policyjnej...