Znak umycia nóg

Przed nami kolejne Święte Triduum Paschalne.

29.03.2015

Czyta się kilka minut

Najważniejsza liturgia w roku. Trzydniowa. Zamyka ją błogosławieństwo i rozesłanie rezurekcyjne. A otwiera (w Wielki Czwartek wieczorem) znak umycia nóg – Mandatum. Są w Kościele wspólnoty, dla których jest to jedyny znak liturgiczny tego wieczoru (gdyż powstrzymują się od sprawowania mszy św. Wieczerzy Pańskiej). Kiedy stajesz wobec alternatywy: Mandatum albo nic – kiedy obrzęd ten przestaje być jedynie dowolnym „dodatkiem” do tego, co „ważniejsze” – wtedy zaczynasz rozumieć, że nie chodzi w nim wcale o „odegranie” swoistej ewangelizacyjno-teatralnej scenki (zobaczcie, co Pan Jezus zrobił uczniom na Ostatniej Wieczerzy). Chodzi o wydarzenie, które dzieje się tu i teraz – o moment (kairos), w którym uczestniczysz; dotyczy Cię osobiście.

Papież przypomniał to wydarzenie w tegorocznym Orędziu na Wielki Post, poświęconym „globalizacji obojętności”. Mandatum jest oczywiście znakiem, który stoi w ostrej opozycji do postawy obojętności. Jest postawą służby, jest wypowiedzią miłości, która jest cierpliwa (wobec oporów Piotra) i przebaczająca (Jezus myje nogi także Judaszowi). I uruchamiająca – pociągająca, fascynująca.

Jednakże – podkreśla papież – Mandatum jest uruchamiające skutecznie wtedy i tylko wtedy, gdy nie jest zredukowane do roli raz danego (lat temu niemal dwa tysiące) przykładu: „Jezus nie chce jedynie dać przykładu, jak powinniśmy sobie nawzajem umywać nogi”. To nie jest pedagogika typu: „Widziałeś, co uczyniłem? Teraz twoja kolej. Teraz ty musisz innym umywać nogi. Tak jak Ja dwadzieścia wieków temu”... Aby móc komukolwiek umyć nogi, nie wystarczy wiedzieć, że Jezus uczynił to wobec Piotra i Judasza. Trzeba tego samemu doświadczyć!

Franciszek pisze: „Tę posługę może pełnić tylko ten, kto wcześniej pozwolił, by Chrystus umył mu nogi. Jedynie ten ma z Nim »udział« i dzięki temu może służyć człowiekowi”.

W tych dwóch prostych zdaniach kryją się dwie wielkie intuicje. Pierwsza: każde dobro w nas jest ostatecznie odpowiedzią na miłość, jakiej doświadczamy od Pana. Niemal na wstępie Orędzia papież stwierdza, iż Bóg nie prosi nas o nic, czego by nam wcześniej nie dał. Nie wzywa nas do takich gestów miłości, których byśmy wpierw sami nie doznali z Jego strony. Do Mandatum gotowy jest jedynie ten, kto pozwolił wcześniej Jezusowi wykonać je względem siebie. Papież jakby pytał: „Widziałeś Jezusa u swoich stóp? Z miednicą i ręcznikiem? Kiedy ostatnio? Jak świeże jest w tobie to doświadczenie? Bo jeśli nie – jeśliś tego nie przeżył – to nawet nie próbuj iść z tą posługą do drugiego. Ani też nie wzywaj do niej kogoś innego, gdyż takie wezwanie będzie czystym moralizatorstwem”.

Po drugie, Mandatum nie jest postawą, którą człowiek może wykrzesać sam z siebie; Pan Jezus mówi, że jest ono udziałem – a właściwie współ-udziałem (z Nim) – w miłości, którą Bóg ma ku ludziom. Jest udziałem w miłości Boga do człowieka (agape, caritas). Przekazuję drugiemu to (To!), co sam otrzymałem.
Tu widać, jak dalece wiara nie jest jedynie doktryną i teorią. Jest wydarzeniem, które nas przerasta. Otwiera na inny wymiar. Życie wieczne. Oto są Święta Paschalne! ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Kardynał, arcybiskup metropolita łódzki, wcześniej biskup pomocniczy krakowski, autor rubryki „Okruchy Słowa”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Doktor habilitowany nauk humanistycznych, specjalizuje się w historii Kościoła. W latach 2007-11… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 14/2015