Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
PRZEMYSŁAW WILCZYŃSKI: „Słownik wyrazów ratujących życie” – to tytuł zredagowanej i współtworzonej przez Pana, a ogłoszonej właśnie przez Wydawnictwo Naukowe UKSW polsko-ukraińskiej pracy zbiorowej. Jak powstała?
MICHAŁ PALUCH, PEDAGOG: Pomysł zrodził się przy okazji moich kontaktów z nauczycielami, psychologami i terapeutami z obu państw w ramach krajowego Programu Wsparcia Psychologiczno-Pedagogicznego, mającego pomóc w radzeniu sobie ze skutkami pandemii i wojny w polskich szkołach. Do końca października ubiegłego roku zbieraliśmy hasła. Świadectwa przesyłały dzieci z przedszkoli, szkół, studenci, nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy i terapeuci, ale również uczestnicy wojny, np. żołnierz z Bachmutu.
Jakie to słowa?
Np. „człowieczeństwo” z pierwszego listu, jaki dostaliśmy. Jego autorka osadziła to słowo w kontekście wiersza Tadeusza Różewicza „Ocalony”. Jednymi z pierwszych haseł były też: „pistolet”, „piwnica” i „Polska”. Po miesiącu mieliśmy 900 słów, kolejne 300 dodaliśmy w trakcie redagowania „Słownika”. Bardzo inspirują łańcuchy znaczeń dające się wyłonić z całości. Jak te dotyczące przestrzeni dotyku: intymność, czułość, serdeczność, łagodność, tulenie, uścisk.
Słownik zawiera też zbiór 45 esejów i 33 analiz pojęć kluczowych autorstwa pedagogów, psychologów i językoznawców.
Chodziło o wspólny wysiłek duchowo-intelektualny na rzecz zdrowia psychicznego i dobrostanu egzystencjalnego kolejnych pokoleń. Okres wczesnego powojnia, który przecież nastąpi, jest jak wyjątkowo żyzna gleba, na której wyrośnie wszystko, co w niej zasiejemy. Metafora pielęgnacji ogrodu jest tu właściwa. Jest on teraz zniszczony, zaminowany, nasiąknięty łzami i krwią. Słownik jest nośnikiem tych dobrych nasion, kwiatów, ziół, zbóż, drzew. Przemawia językiem ogrodu – jest to język nieśpieszny i cierpliwy. ©℗
DR MICHAŁ PALUCH jest pedagogiem, adiunktem na Wydziale Nauk Pedagogicznych UKSW. „Słownik” można pobrać ze strony Wydawnictwa Naukowego UKSW.
